مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی

قيام عاشورا: بايدها و پيامدها

چکيده: در اين مقاله سخن از ضرورت‏ها و بايدهاى مطالعاتى قيام امام حسين (ع) است; و اين‏که بنا بر کدام بينش‏ها و روش‏هاى پژوهشى ‏اى بايد قيام امام (ع) را بررسى نمود؟ بر اين اساس، نخست دو ديدگاه الهى (مابعدالطبيعى)، و انسانى – تاريخى از يکديگر تفکيک و ملاحظات مربوط

محمد صحتی سرورودی

عوامل و انگيزه هاي تحريف در تاريخ عاشورا- بخش اول

در حوزه عاشورا پژوهي، پرسش هاي فراواني را پيش رو داريم که برخي از آنها را مي توان پرسش هاي اساسي و کليدي خواند . يکي از آن پرسش هاي کليدي و کار آمد همين است که هر پژوهشگري مي پرسد که: چرا و چگونه، و با چه انگيزه هايي

سخن تاریخ و عنصر آزادگي در نهضت حسيني

عنصر آزادگي در نهضت حسيني

قيام سالار شهيدان، حسين بن علي (ع) حادثه اي است که از ابعاد گوناگون قابل بحث، تحقيق و پژوهش است، چنان که حجم زيادي از ميراث ارزشمند اسلامي در قالبهاي گوناگون به اين موضوع اختصاص دارد. يکي از محورهايي که در باره اين حماسه بي نظير تاريخ بشري قابل توجه

سخن تاریخ و بررسی علت عدم حضور سلیمان بن صرد در کربلا

بررسی علت عدم حضور سلیمان بن صرد در کربلا

سلمان بن صرد خزاعي از بزرگان و رهبران شيعه ي عراق و از اصحاب و ياران نزديک امامان نخستين شيعه است که در بيشتر حوادث سياسي، به ويژه جنگ هاي دوران امام علي و امام حسن (ع) در کنار امامان حضور داشته و سابقه ي درخشاني از خود به جاي

سخن تاریخ و عزادارى، سنت يا بدعت؟

عزادارى، سنت يا بدعت؟

  در اين نوشتار مى کوشيم, سنت عزادارى براى امام حسين(ع) را از تهمت بدعت, مبرّا کنيم. پيش تر, مقدمه اى درباره زمينه هاى قيام حسينى براساس روايات حسينى مى آوريم. اين مقدمه گرچه, قدرى طولانى مى شود, اما راه را براى تحليل هاى مربوط به موضوع مقاله هموار مى

سخن تاریخ و سيرى در مقتل‏ نويسى و تاريخ ‏نگارى عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (3)

سيرى در مقتل‏ نويسى و تاريخ ‏نگارى عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (3)

پژوهش حاضر در دو مقطع كلى به شناسايى و معرفى مقاتل و نگاشته‏ هاى مربوط به تاريخ عاشورا از آغاز تا عصر حاضر مى‏پردازد. در دو شماره پيشين، به مقطع نخست آن، پرداخته شد و گفته شد كه مقطع اول از دو بخش سامان يافته است: بخش اول به شناسايى

سخن تاریخ و سيری در مقتل‏ نويسی و تاريخ ‏نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (2)

سيری در مقتل‏ نويسی و تاريخ ‏نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (2)

  چنان‏كه در بخش پیشین گفته شد، به سبب گستردگي اين پژوهش، اين نوشتار در سه قسمت، ارائه مي‏شود. قسمت نخست آن كه مربوط به مقطع نخست (از آغاز تا قرن هفتم و شامل دو بخش) است، در شماره پيشين چاپ شد و ادامه آن، يعني قسمت دوم، در اين

سخن تاریخ و سيرى‌ در مقتل‌نويسى‌ و تاريخ‌ نگارى‌ عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (1)

سيرى‌ در مقتل‌نويسى‌ و تاريخ‌ نگارى‌ عاشورا از آغاز تا عصر حاضر بخش (1)

پژوهش‌ حاضر در دو مقطع‌ كلى‌ به‌ شناسايى‌ و معرفى‌ مقاتل‌ و نگاشته‌هاى‌ مربوط‌ به‌ تاريخ‌ عاشورا از آغاز تا عصرحاضر مى‌پردازد. مقطع‌ نخست‌ در دو بخش‌ سامان‌ يافته‌ كه‌ در بخش‌ اول‌ آن‌ به‌ شناسايى‌ و معرفى‌ فهرست‌ وار مقاتل‌از آغاز تا قرن‌ هفتم‌ پرداخته‌ و در بخش‌ دوم‌،

سخن تاریخ و عزت طلبى در نهضت امام حسين(ع)

عزت طلبى در نهضت امام حسين(ع)

  اگر بخواهیم تجلی صفت کمال در زندگی هر امام را به عنوان لقب آن حضرت برگزینیم، باید امام حسین(ع) را «حسین عزیز» بنامیم. عنصر «عزت» آنچنان در قیام امام حسین(ع) حضور دارد که می ‏توان آن را به عنوان یک ملاک و اصلی کلّی در نظر گرفته و گزارش‏های

سخن تاریخ و تأثیر نهضت سرخ حسينى (علیه السلام) بر پیروزی نهضت خمينى (ره)

تأثیر نهضت سرخ حسينى (علیه السلام) بر پیروزی نهضت خمينى (ره)

‏مفروض اين نوشتار اين است: “قيام سرخ امام حسين ‏عليه السلام بر پيروزى انقلاب اسلامى تأثير گذاشته است.” اين مفروض بر اساس اين كلام امام خمينى‏ قدس سره  است :”انقلاب اسلامى ايران، پرتوى از عاشورا… است.”(2) بنابراين، در اين مقاله، تلاشى براى اثبات تأثير پذيري انقلاب اسلامى از قيام امام

سخن تاریخ و عاشورا در آينه آمار و ارقام

عاشورا در آينه آمار و ارقام

پژوهش حاضر، گزارشى است از مهم ترين اعداد و ارقام حادثه عاشورا، از جمله آمار سپاه امام حسين(عليه السلام) و لشكر يزيد، آمار شهدا و كشته هاى دشمن، آمار سرهاى شهدا، روز شمار واقعه عاشورا و… . ضمن مقايسه و تحليل اخبار گوناگون و در برخى موارد، ناهمگون درباره اعداد

سخن تاریخ و شهيد مطهری، پيامهای عاشورا و خطر تحريف، مروری دوباره

شهيد مطهری، پيامهای عاشورا و خطر تحريف، مروری دوباره

درک پيام عاشورا و الگوگيري از آن در گرو درک حقيقت قيام کربلا و ارائه تفسير صحيح از آن و شناخت و مبارزه با تحريفاتي است که ممکن است در اين حادثه رخ دهد . در طول تاريخ، عالمان روشن ضمير شيعه، پيوسته نگهباني از اين سنگر بزرگ را به