علی (ع) و چالش‌های عصر خلافت

چکیده
پس از رحلت پیامبر (ص) نظام سیاسی تاره تأسیس اسلام با چالش اندشه‌ای-سیاسی‌ مواجه شد و مبانی نظری سیره نبوی در تبیین حکومت اسلامی را به مسیری دیگر کشاند و سرآغاز تحول فکری جدیدی در مفهوم اسلامی گردید. سرانجام‌ این چالش‌ها، شرایط و اوضاع جوامع اسلامی را به‌گونه‌ای ترسیم کرد که جهان‌ اسلام با دو شکل از حکومت، یکی بر پایه سیره نبوی و ادله قرآنی و دیگری باملاحظه عرف و مقتضیات زمانه، به دو نظریه امامت و خلافت انجامید؛ به‌گونه‌ای که‌ می‌توان دوران خلافت را اساسی‌ترین چالش نظریه‌سازی در جهان اسلام نامیده که به‌ ارائه دو دیدگاه اهل سنت و تشیع انجامید.

هر دو دیدگاه معتقد بودند رهبری پس از پیامبر از آن‌کسی است که زمام امور را به دست گیرد و به تنظیم امور بپردازد. بااین‌حال، در مورد حیطه صلاحیت و قلمرو اختیارات وی کاملاً دو نظر مختلف مطرح‌ گشت. همین امر سبب شد ماهیت خلافت و شرایط امام به دو گونه جلوه کند و چالش نظری امامت را شدت بخشد. این مقاله در پی تبیین چالش‌های فکری-سیاسی عصر امام علی (ع) و بازتاب‌ سیاسی-اجتماعی این چالش‌ها در بروز تحولات سیاسی-پیشین است، ضرورت تبیین‌ استراتژی فراگیر جهت پویایی وحدت اسلامی را فراهم می‌سازد. در این راستا، رفتار فکری-سیاسی امام علی (ع) در جایگاه الگویی برای وحدت امت اسلامی، می‌تواند به پویایی استراتژی وحدت در جهان اسلام کمک کند.

 

کلیدواژه‌ها

 چالش‌های فکری-سیاسی، وحدت جهان اسلام، انحراف‌های‌ دینی، تبعیض، فساد اجتماعی

 

برای مطالعه مقاله از سایت دانشنامه اهل بیت (ع) اینجا را کلیک کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *