تمدن‌سازی و طرح ایده‌های کارکردگرا در ساخت تمدن، یکی از آرمان‌های بزرگ حاکم بر ایدئولوژی‌های جهان از گذشته تا به امروز بوده است. تمام مکاتب فکری با ادعای ساخت جامعه‌ای متمدن که از توان رفع نیازهای جوامع انسانی برخوردار است، به بسط نظریه‌های تمدنی اقدام کرده‌اند.
دین اسلام یکی از این مکاتب فکری است که از زمان ظهور تاکنون، توانسته است پتانسیل اندیشگانی خود را با تکیه بر منبع وحی در جهت ایجاد تمدنی الهی-انسانی به منصه ظهور برساند. این دین با هدف انتظام‌بخشی به ساحت زندگی انسان در دو بعد فردی و اجتماعی در چهارچوب تمدن، اهتمام ویژه‌ای به علوم مبذول داشته است. فقه یکی از علوم دارای اهمیت در تمدن‌سازی اسلامی است که در همه ادوار تاریخ اسلام، به‌عنوان یک ابزار بنیادین در تمدن‌سازی مورد استفاده قرار گرفته است.
این علم با ارائه نظریاتی در دو بعد خرد (شخصی) و کلان (انسان، جامعه و جهان)، مهم‌ترین دانش بومی اسلام است که توان تاسیس تمدن را داراست. امام خمینی (ره) از اندیشمندان اسلامی در عصر معاصر هستند که همت خود را بر آن داشتند تا روشی را با تکیه بر دانش فقه به منظور احیای تمدن اسلامی ارائه دهند.
مقاله پیش رو با روشی توصیفی-تحلیلی تلاش دارد کارکرد فقه را در تمدن‌سازی اسلامی با تکیه بر مبانی فکری امام خمینی(ره) مورد بحث قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد:
1. فقه به‌عنوان یکی از مبانی اصلی اندیشه امام خمینی(ره) نقش اساسی را در ایجاد این تمدن برعهده دارد؛
2. در اندیشه امام خمینی(ره) محدود ساختن فقه در امور فردی، در مخالفت قطعی با هدف شارع از وضع احکام بوده است؛
3. امام خمینی(ره) حکومت در اسلام را مصداق عینی فقه در حل بحران‌های جامعه و نشان‌دهنده جنبه عملی فقه می‌دانند؛
4. در نظر حضرت امام، هدف شارع از وضع احکام در کنار نظم‌بخشی و قانون‌مداری در رفتار فردی، حمایت از ساختن جامعه‌ای همراه با قانون (شرع) است که این جامعه به ساختن تمدن شایسته انسان الهی مبادرت ورزد.
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.
