ابوالحسن علي ابن حسين بن علي المسعودي الهذلي،مورخ ، جغرافيدان ، از ذريه عبدالله ابن مسعود صحابي پيامبر اكرم (ص) مي باشد .اوبه امام المورخين وهرودت عرب معروف مي باشد[1]. وی در اواخر قرن دوم هجري در بابل نزديكي بغداد متولد[2] شد،البته بعضي ها اورا از اهالي مغرب دانسته اند[3] .مسعودی در جواني مسافرت هاي بسياري به اقصي نقاط جهان (آسيا ، آفريقا ) انجام داد .اما ده سال آخر عمرش را در شام و مصر سپري نمود.[4]
با مراجعه به كتاب هايش مي توان اورا يك شيعي به حساب آ ورد[5] . با آنكه بسياري ازمورخين فعلي عرب او را يك شافعي ءمعتزلي مي پندارند[6] ولي ابن عماد مصنف شذرات الذهب او را شافعي نمي داند[7]..مسعودي نويسنده ايي پر كار بوده است .
اودر دوكتاب معروف خود (مروج الذهب ، التنبيه والاشراف)نام 34 اثر خودرا كه بعدها از بين رفته، ذكر كرده است، البته نجاشي در رجال، 178، صاحب روضات الجنات، 379 ، ابن نديم، 219 ،كتاب و رساله از او ذكر كرده اند[8] .
كتاب مروج الذهب اوتا حوادث سال 336 قمری را دنبال كرده و بيشتر يك فرهنگ نامة تاريخي جغرافيايي به شمار مي آ يد و نظرياتش را دربارة تاريخ،طبيعت ، جانداران و افكار فيلسوفان را در التنبيه والاشراف گرد آورده است .
او با دانشمندان بزرگي چون طبري ،ابن دريد، زجاج ، ابوعلي جبايي ،ابوبكر وكيع ، حسن ابن موسي نوبختي ، ابوالحسن اشعري ،زكرياي رازي ومعتز عباسي خليفه وقت آشنايي ومصاحبت داشته است[9] .در بارة روز وفات او اطلاعي در دست نيست .بنا بر شواهد، اودر جمادي آلاخر سال 345 قمری در فسطاط مصر درگذشت .[10]
1- تاريج عرب فيليپ حتي 500
[3]3- ابن نديم الفهرست 219
