به مناسبت برگزاری همایش بین المللی حضرت جعفر بن ابیطالب “ذوالجناحین” سلام الله علیه در سال پیش رو و اطلاع از کم و کیف آن، گفتگویی را با حجت‌الاسلام سیدمجتبی اوصیا، معاون پژوهشی مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی جامعه المصطفی و دبیر این همایش انجام دادیم که توجه شما عزیزان را بدان جلب می کنیم.
ضمن تشکر از جنابعالی به خاطر حضور در این گفتگو، به عنوان سوال اول لطفا اشاره ای به چگونگی شکل گیری طرح اولیه این همایش بفرمایید.
بنده هم از شما و همکاران تان تشکر می کنم. همان گونه که می دانید جعفر بن ابیطالب بن عبدالمطلب مشهور به جعفر طیار و ذوالجناحین پسرعموی پیامبر اكرم (ص)، برادر بزرگ‌تر امام علی(ع) و دومین فرد مسلمان پس از امام علی(ع) و از صحابی گرانقدر رسول خدا(ص) به شمار می آمد که نزد پیامبر اکرم(ص) نیز دارای مقام و منزلت فراوانی بود. او از سوی رسول خدا(ص) به سرپرستی کاروان مسلمانان در مهاجرت به حبشه انتخاب شد و عاقبت نیز در جنگ موته به شهادت رسید.
جامعه المصطفی العالمیه و به ویژه مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید، در راستای تکریم از شخصیت های کمتر شناخته شده صدر اسلام، گام های بسیار خوبی برداشته است که یکی از این دست اقدامات، برگزاری دو همایش بین المللی فاخر در ارتباط با حضرت خدیجه کبری(س) و حضرت حمزه بن عبدالمطلب(ع) بود. بر همین اساس سیاست جامعه المصطفی و مجتمع آموزش عالی تاریخ بر این اصل استوار شد تا به برگزاری همایش هایی در راستای تکریم از صحابی گرانقدر رسول خدا(ص) همت گمارد. به همین منظور همایش حضرت جعفر بن ابیطالب را برگزار خواهیم کرد. دبیرخانه همایش در اسفند ماه ۱۴۰۱ راه اندازی شد و به صورت رسمی امور همایش پس از اخذ مجوز قانونی از شورای علمی همایش های المصطفی و دریافت مجوز و رتبه علمی از پایگاه استنادی دانشگاه های جهان اسلام(ISC) فعالیت خود را در اردیبهشت ۱۴۰۲ آغاز نمود.
در خبرها از تغییر زمان ارسال مقالات و برگزاری این همایش سخن به میان آمده است. در این مورد نیز لطفا توضیح دهید.
در خصوص فراخوان همایش برای مهلت ارسال آثار و مقالات و همچنین زمان برگزاری همایش نیز امور طبق سیاستگذاری ، برنامه ریزی و تصمیمات هیات رییسه همایش اقدام می شود که این امر نیز اطلاع رسانی شده است. اما بنابر اقتضاءآت و زمینه های گوناگون ،و یا درخواست مخاطبان و مراکز علمی ممکن است مهلت ارسال مقالات و آثار و یا زمان برگزاری همایش طبق تصمیمات اتخاذ شده تغییر نماید که این موضوع یک امر بدیهی و مرسوم در همایش های گوناگون است.
کما اینکه در همایش حضرت حمزه بن عبدالمطلب نیز این اتفاق به دلایل گوناگون افتاد و فراخوان همایش در سال۹۸ انجام شد و بعد از چندین نوبت تمدید در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ بسیار پربار و باشکوه با تولید و ارایه مجموعه آثار علمی همایش (شامل؛ ۲ اثر ارزشمند در قالب کتاب در ۲جلد و ۳جلد مجموعه مقالات برگزیده و یک جلد مجموعه گفتارها و یک جلد چکیده مقالات پذیرش شده؛ مجموعا در ۷ جلد) برگزار شد.
در خصوص همایش حاضر که برای معرفی عالمانه و شایسته شخصیت تاثیرگذار صدر اسلام و صحابی محبوب رسول الله جناب جعفر بن ابیطالب سلام الله علیه است ، با توجه به بین المللی بودن همایش و اهمیت موضوع همایش تا کنون هیات رییسه همایش با مشارکت بیش از بیست مجموعه ، اعم از مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی و سازمان ها و نهادهای علمی، فرهنگی موافقت نموده است و استقبال بسیار خوبی صورت پذیرفته است و همچنان این درخواست ها از داخل و خارج کشور ادامه دارد که ظرفیت های بسیار خوبی در راستای هرچه با شکوه تر و عالمانه تر برگزار نمودن این همایش وجود دارد و این وظیفه دبیرخانه همایش است که برای این مهم از هیچ امری کوتاهی و فروگذار ننماید.یکی از دلایل تمدید چندباره فرصت دریافت آثار همین امر است.
استقبال پژوهشگران از این همایش چگونه بوده است؟
استقبال بسیار خوبی در بخش ارسال آثار و مقالات به زبان های گوناگون به دبیرخانه همایش شده است که این آثار به تناوب و با دقت علمی در دست ارزیابی توسط استادان مجرب و توانمند در محورهای فراخوان همایش قرار دارد و مقالاتی که نصاب و امتیاز لازم را در ۲ مرحله ارزیابی و در برخی موارد ۳ مرحله ارزیابی به دست آورند به اطلاع محققان و نویسندگان مربوطه رسانده و گواهی لازم نیز برای پذیرش ایشان توسط دبیرخانه همایش صادر خواهد شد. تاکنون حدود ۳۰۰ مقاله به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، اردو و فرانسوی به دبیرخانه همایش رسیده است.
آیا آثاری هم در قالب کتاب ارائه خواهید کرد؟
آثار بسیار ارزشمندی تاکنون توسط استادان صاحب قلم و متخصص برای این همایش تالیف و تدوین شده است و یا در دست تدوین و در حال آماده سازی است که از جمله این آثار می توان بدون ذکر نام نهایی آثار به موارد زیر اشاره نمود:
۱.کتاب ارزشمند استاد سید علی میرشریفی که حاصل زحمات علمی و مطالعات میدانی بین المللی ۴۰ ساله ایشان پیرامون شخصیت، زندگانی و خدمات جناب جعفر بن ابیطالب سلام الله علیه است که الحمدلله نگارش آن پایان یافته و در ویراستاری علمی و آماده سازی نهایی است.(در یک جلد)
۲.کتاب ارزشمند دکتر مسلم ناصری که در قالب علمی هنری “رمان” در رابطه با داستان زندگانی پر جاذبه و نورانی جناب جعفر سلام الله علیه به نگارش در آمده است و تدوین آن پایان یافته و در مرحله ویراستاری نهایی و آماده سازی پایانی قرار دارد.(در یک جلد)
۳.کتاب ارزشمند تحلیلی از زندگانی جناب جعفر و آل جعفر توسط دکتر منصور داداش نژاد که مراحل پایانی نگارش خود را طی می‌کند. (در یک جلد)
۴.موسوعه ارزشمند ۵ جلدی پیرامون جناب جعفر بن ابیطالب و آل جعفر(در قالب زندگانی، انساب ، مزارات و اماکن ، راویان حدیث در آل جعفر و کتاب شناسی و تاریخ منسوب به ایشان)که توسط استاد ارجمند حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد مهدی فقیه بحرالعلوم نگارش آن پایان یافته است و در مرحله ویراستاری؛ صفحه آرایی و آماده سازی نهایی است.(در ۵ الی ۶ جلد)
۵.به این آثار باید مجموعه چند جلدی مقالات پذیرش شده همایش و مجلد مجموعه گفتارها و مجلد چکیده مقالات را اضافه و بدان ها اشاره نمود.
در پایان اگر نکته ای باقی مانده است، بیان فرمایید.
به یاری خداوند منان این همایش می تواند بسیار عالمانه و دقیق، دین خود را نسبت به تبیین ابعاد زندگانی یکی از شخصیت های تاثیر گذار صدر اسلام در حوزه های تاریخی ، قرآنی، حدیثی،اجتماعی، فرهنگی و ادبیاتی و….. ادا نماید و با تدوین و تولید آثار علمی ، محصول ارزشمندی را برای علاقمندان و مخاطبان به یادگار بگذارد.
قطعا برای تحقق این مهم باید با حوصله و تعهد؛ به منافع و اهداف کلان مد نظر برای برگزاری همایش توجه نمود و نباید این مساله مهم را درقبال اهداف شخصی و جزئی، با عجله و کم دقتی قربانی نمود .
به یاری خداوند و عنایت حضرات معصومین علیهم السلام و راهبری های مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید و تدبیر و درایت رئیس همایش جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر ناصر رفیعی محمدی و دبیرهمایش جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسین عبدالمحمدی و اعضاء محترم و ارجمند کمیته علمی و اجرایی همایش و حمایت های بی دریغ ریاست عالیه المصطفی و مدیر عالی حوزه های علمیه سراسر کشور و همراهی یکان یکان دست اندرکاران، این همایش به اهداف عالیه و مقدس خود دست خواهد یافت و ان شاءالله در ایام شهادت جناب جعفر و جنگ موته مصادف با ۱۷ آبان سال ۱۴۰۳ مصادف با ششم جمادی الاول، سالروز جنگ موته و شهادت حضرت جعفر بن ابیطالب(ع) آیین اختتامیه این همایش برگزار خواهد شد.
با سپاس از جنابعالی به خاطر وقتی که گذاشتید.
بنده هم جا دارد از موسسه فاخر آموزشی و پژوهشی امام خمینی و به ویژه هفته نامه پرتوسخن قدردانی ویژه ای داشته باشم چرا که در حد توان خود به دبیرخانه همایش برای برگزاری این همایش کمک کرده اند به ویژه هفته نامه پرتو که چندین ماه است به اصطلاح تنور همایش را داغ نگه داشته و در صفحه تاریخ خود ستونی را به نام «همراه با همایش»راه اندازی کرده و مطالبی متناسب با حضرت جعفر بن ابیطالب را بارگزاری می کند.
