اَزْهَرِ بْنِ یَحْیى،ابن زهیر بن فرقد بن سلیم (یا سلیمان) بن ماهان، معروف به ازهر خر پسر عمو و سپهسالار یعقوب و عمرو بن لیث صفاری. گفتهاند که او به خسرو پرویز، پادشاه ساسانی، نسب میبرد. وی کاردان و شجاع بود و در پیروزیهای یعقوب و عمرو نقش بسزایی ایفا کرد. به تدبیر همو در 248ق، هزار تن از خوارج که تهدید جدّی برای حکومت یعقوب به شمار میآمدند، بدو پیوستند و در زمرۀ سپاهیانش درآمدند. در حملۀ یعقوب لیث به کرمان، ازهر سردار سپاه دشمن را اسیر کرد و موجب پیروزی یعقوب لیث شد.
پس از درگذشت یعقوب لیث، ازهر عمرولیث را نیز به عنوان سرداری شجاع در نبردها یاری رسانید. گفتهاند که وی را به سبب شوخطبعی و تظاهر به سادهلوحی ازهرخر لقب دادند.
مدخل ازهر خر به تحقیق علی رفیعی از دائرة المعارف بزرگ اسلامی
لینک:
http://cgie.org.ir/shavadn.asp?id=391&avaid=3390