چکیده
این پایان نامه با عنوان «عوامل انحطاط و عقب ماندگی مسلمین و راه¬های برون رفت از آن از دیدگاه امام خمینی» به بررسی عوامل شکل گیری اصلی ترین مشکل جهان اسلام یعنی بحران «انحطاط» از دیدگاه مصلح بزرگ جهان اسلامی یعنی امام خمینی می پردازد.
در فصل اول به بیان کلیاتی درباره معانی و مفاهیم انحطاط و بررسی دیدگاه نظریه¬پردازان این تئوری پرداخته شده است. در فصل دوم نیز، شخصیت و مبانی کلان اندیشه امام خمینی تبیین شده است.
در فصل سوم، عوامل سیاسی انحطاط مسلمین در اندیشه امام مورد بررسی قرار گرفته است که عواملی از قبیل خودباختگی، استبداد، قانون¬گریزی، سوء استفاده از آزادی، حاکمان ناصالح، اختلاف و تفرقه، سکولاریسم، استعمار و جنگ، به عنوان این عوامل شمرد شده اند.
در فصل چهارم نیز عواملی از قبیل: وابستگی فکری و فرهنگیف اشاعه فساد و فحشا، غربزدگی، ترک اخلاق و فضائل انسانی، دنیاگرایی، ملی گرایی و تعصبات قومی، تحجر و جمود فکری، خمودی و سستی به عنوان عمده ترین عوامل فرهنگی و اجتماعی انحطاط مسلمین به شمار آمده اند.
فصل پنجم نیز به بررسی عوامل علمی و معرفتی انحطاط مسلمین پرداخته است و عواملی نظیر: مهجوریت قرآن، انحراف از اسلام اصیل، وابستگی علمی، عالمان ناصالح، روشنفکری غربی و عدم اعتراض علمای دین مورد تأکید قرار گرفته است.
در فصل ششم، راه های برون رفت از معضل انحطاط از دیدگاه امام مورد بررسی قرار گرفته است. در بیان عواملی سیاسی، به عواملی نظیر: خودباوری و استقلال، حاکمیت قانون، آزادی، حاکمان صالح، تشکیل حکومت، ایجاد وحدت و یکدگی، ایجاد همبستگی بین دین و سیاست و استکبارستیزی و سازش ناپذیری، اشاره شده است و در بیان عوامل فرهنگی و اجتماعی، استقلال فکری و فرهنگی، بازگشت به هویت اسلامی، کسب فضائل اخلاقی و ترک دنیا، مکتب گرایی، گفتمان احیاء و عملی ساختن آن، مورد تأکید قرار گرفته است.
عواملی نظیر: پیروی از قرآن و عترت، شناخت و معرفی اسلام اصیل، تولید و توسعه علم، استقلال علمی، مسؤلیت پذیری نخبگان و وحدت علم و دین نیز به عنوان عوامل علمی و معرفتی برون رفت از معضل انحطاط، ذکر گردیده است.
فصل هفتم نیز به مقوله جامعه مطلوب از دیدگاه امام پرداخته است و در انتها نیز نتیجه¬گیری نهایی صورت پذیرفته است.
