چکیده
بررسی حیات سیاسی فکری فرزندان امام حسن مجتبی (علیه السلام) از آن جا که نوادگان حضرت مانند عبدالله محض و نفس زکیه افزون بر انتساب آنان به امام حسن مجتبی (علیه السلام) و خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله)، انقلابی بر ضد دستگاه خلافت به شمار می رفتند و در این راستا قیام هایی را سامان دادند.
با همه این ارزشمندی های تاریخی و سیاسی و فکری سوگمندانه باید اعتراف کرد که در این زمینه تقریبا کار جدی نشده و اگر هم اندک تلاش های صورت گرفته بر روی نوادگان امام مجتبی (علیه السلام) تمرکز بوده است. فرزندان امام حسن مجتبی (علیه السلام) چنان که از لحاظ تعداد و تفکیک جنسیت به صور قطعی، روشن نیستند زیرا در برخی گزارش های تاریخی برای آن حضرت دختری آمده و در گزارش های دیگر همه فرزندان آن بزرگوار ذکور معرفی شده اند، درباره حیات فکری آنان نیز نمی توان اصول مشترک و مورد اتفاق را برشمرد.
شماری از فرزندان امام حسن مجتبی (علیه السلام) که در رخداد عظیم کربلا سال 61 هجری در رکاب عموی بزرگوار و رهبرشان امام حسین (علیه السلام) به شهادت رسیدند به امامت سیدالشهدا (علیه السلام) باور داشته و اصول فکری وی را پی گرفتند.
تعدادی از فرزندان آن حضرت پس از واقعه کربلا دچار نوسان فکری و سیاسی شده زمانی در ارتباط با امامان معصوم (علیهم السلام) بوده و در مواردی دست به اقدام های انقلابی زدند. چانکه برخی از آنان در مواردی راه همکاری با دستگاه های ظالم وقت را در پیش گرفته و گزارش های روبط مسالمت آمیز آنان با خلفای اموی و عباسی در این راستا درخور ارزیابی می باشد.
چنانکه برقرای پیوند خویشاوندی با امویان از سوی حسن بن حسن و زید بن حسن جهت تحکیم روابط سیاسی با امویان و اعتماد سازی بیشتر صورت گرفت. امام حسن (علیه السلام) فقط ازطریق دو فرزند خود یعنی حسن مثنی و زید بن حسن دارای عقبه و نسل هستند و نسب همه سادات حسنی به این دو فرزند امام مجتبی (علیه السلام) می رسد.براساس نقل کتب تاریخی و روایات، فرزندان امام حسن (علیه السلام) افرادی با تقوا و صالح بودند.
واژه های کلیدی: امام حسن (علیه السلام)، حیات، سیاسی، فرزندان، فکری، فرزندان امام حسن (علیه السلام)
