چکیده
نهضت اسماعیلیه در پایان قرن دوم هجری در عرصه حیات دینی و سیاسی پا نهاد و حدود یک قرن و نیم در خفا فعالیت نمود. در پایان قرن سوم، با تشکیل حکومتی در مغرب در عرصه سیاسی و دینی ظاهر شد. بی تردید پیروزیهای مکرر این نهضت، مرهون داشتن یک ساختار پیچیده و منسجم سیاسی و دینی به نام سازمان دعوت بوده این سازمان تأثیر قابل توجهی در جذب و گسترش پیروان این فرقه و تحکیم حکومت آنها به مدت سه قرن در افریقیه و مصر داشته است. این پژوهش بر آن است تا با نگاهی تحلیلی توصیفی، تشکیلات دعوت فاطمیان را بررسی و چگونگی شکل گیری، ساختار، ارکان، تطور و تحولات، تأثیر و تأثرها و کارکردهای آن را مطالعه کند.
این پژوهش مشتمل بر پنج بخش و دوازده فصل می باشد.
بخش اول درباره کلیات، هم¬چون پیشینه تحقیق، منابع، تعریف مفاهیم اصلی مانند سازمان دعوت، ساختار، نهاد، … می باشد.
بخش دوم درباره مختصری از تاریخ فاطمیان، امامان دوره ستر، آغاز دعوت در عراق، بحرین، خراسان، ری، دیلم و مغرب می باشد. در این بخش به شکل گیری تشکیلات دعوت در دوره ستر اشاره می شود.
در بخش سوم به ساختار سازمان دعوت پرداخته می شود، از مهمترین وجوه ساختاری سازمان، سلسله مراتب بودن دعوت، مرحله بودن دعوت، قلمرو دعوت «جزایر الارض» می باشد که مورد مطالعه قرار گرفته است.
بخش چهارم درباره ارکان اسلی سازمان می باشد. از مهمترین ارکان سازمان، داعی، داعی الدعاه، مستجیب و نهایتا به اهداف سازمان اشاره می شود.
و نهایتا در بخش آخر کارکردها و پیامدهای سازمان مورد مطالعه قرار می گیرد. از کارکردهای سازمان می توان به کارکرد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اشاره نمود. ولی از مهمترین کارکردهای آن کارکرد تعلیمی تبلیغی آن است که عناصر این کارکردها از جمله، دارالعلم ها، مجالس الحکمه، مساجد و … مورد مطالعه قرار میگیرد. در پایان پیشنهاد می شود بعضی از شیوه های تبلیغی سازمان مورد توجه مبلغان امروزی قرار بگیرد.
