مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی

پژوهشى در اربعين حسينى(عليه السلام)

حضور اهل بيت(عليهم السلام) در اولين اربعين شهادت امام حسين(عليه السلام) بر سر مزار آن حضرت در كربلا از مسائلى است كه در قرون اخير برخى محققان شيعه درباره آن تشكيك كرده اند. در مقابل، برخى ديگر از انديشمندان، درصدد رد اين تشكيك و اثبات اربعين اول شده اند. اين

سخن تاریخ و بن مايه ها و درون مايه های رخداد عاشورا (بررسی تاريخی)

بن مايه ها و درون مايه های رخداد عاشورا (بررسی تاريخی)

  در سال 61ق، پنجاه سال بعد از رحلت پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله وسلم، جامعه اسلامي شاهد سانحه اي بسيار اسف بار بود; نوه پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم به طرز فجيعي به همراه ياران اندک خود به شهادت رسيد و اهل بيت او به اسارت رفتند. چرا

سخن تاریخ و بستر تاريخي‌ عزاداري امام حسين (علیه السلام)‌ در اهل‌ سنت‌

بستر تاريخي‌ عزاداري امام حسين (علیه السلام)‌ در اهل‌ سنت‌

يكي‌ از آثار قيام‌ امام‌ حسين‌ (ع) در گذر تاريخ‌، پديد آمدن‌ قيام‏هاي‌ علوي‌ از اواخر دورة‌ اموي‌ و پس‌ از آن,‌ در دورة‌ عباسي‌ است‌. اين‌ قيام‏ها، ادامة‌ طبيعي‌ نهضت‌ خونين‌ كربلا است‌. علويان‌ در امتداد كربلا، حركت‌هاي‌ انقلابي‌ خود را ادامه‌ دادند و بر اين‌ اصل‌ پا فشردند

سخن تاریخ و بستر تاريخى مفاهيم سياسى - اجتماعى حادثه‏ ى کربلا

بستر تاريخى مفاهيم سياسى – اجتماعى حادثه‏ ى کربلا

چکيده: در اين نوشتار با بررسى واژه‏ هاى به کار رفته در حادثه‏ ى عاشورا و پى‏گيرى سابقه‏ ى تاريخى آنها کوشش شده است ‏بستر وقوع اين حادثه و زمينه‏ هاى آن شناسايى شود . با ره‏گيرى مفاهيم استفاده شده در اين حادثه و بيان پيشينه‏ ى تاريخى آنها مشخص

سخن تاریخ و بازتاب تفکر عثمانى در حادثه‏ ى کربلا

بازتاب تفکر عثمانى در حادثه‏ ى کربلا

  چکيده: بازشناسى تفکر سياسى – مذهبى نيروهايى که در مقابل قيام امام حسين (ع) صف آرايى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهيم بودند از موضوعات مهمى است که مى‏تواند در شناخت دقيق اين برهه‏ ى بسيار حساس تاريخ تشيع راه گشا باشد . اين مقاله با

سخن تاریخ و از مرثيه تا تعزيه (بازخوانى تاريخى - هنرى تعزيه)

از مرثيه تا تعزيه (بازخوانى تاريخى – هنرى تعزيه)

با گذشت حدود نيم قرن از زمان رحلت خاتمِ رسولانِ الهى, به دليل استيلاى ظالمانه شجره خبيثه بنى اميه, ابرهاى تيره و تار تحريف, آسمان حقيقت را فرا گرفت. شرايط آن چنان آشفته و دگرگون گرديد که نشانه مسلمانى مخالفت با مظهر اسلام و جانشين راستين پيامبر(ص) به شمار مى

از عاشوراي حماسه تا عاشوراي مرثيه

  راست اينکه تاريخ اسلام, خاصه تاريخ تشيّع, آميزه اي است از دو عنصر حماسه و تراژدي. لختي بنگريد که در 250 سال از دوران امامت, يعني از درگذشت پيامبر تا غيبت حضرت وليّ عصر, چه حماسه هاي رشک آميزي خلق شد و چه تراژدي هاي اشک انگيزي پديد آمد.

سخن تاریخ و بررسي جامعه شناختي جامعه اسلامي عصر امام حسين (علیه السلام)

بررسي جامعه شناختي جامعه اسلامي عصر امام حسين (علیه السلام)

  رحلت پيامبر اکرم (ص) آغاز تحولي ژرف در جامعه اسلامي به شمار مي رود. تحولي که در اندک زماني پس از رحلت بنيان گذار آن، برخي از نزديک ترين افراد به آن حضرت به شيوه اي اسفناک قرباني شدند. براستي چرا جامعه اي که اساس و حيثيت و هويت

سخن تاریخ و مشروعيت خلافت يزيد از ديدگاه اهل سنّت‌

مشروعيت خلافت يزيد از ديدگاه اهل سنّت‌

انقلاب كربلا يكى از حوادث تاريخى و جانگدازى است كه در دهم محرم سال 61هجرى اتفاق‌افتاد. اين حادثه كه به رهبرى حسين بن على‌«ع» در برابر حكمروايى يزيدبن معاويه به وقوع پيوست‌، واكنش‌هاى مختلفى در ميان مسلمانان به ويژه حادثه‌نگاران‌و مورخان مسلمان در پى داشت‌. افراد و شخصيت‌هاى متفاوت از

سخن تاریخ و نگاهي به زندگاني و شهادت علي‌اكبر (علیه السلام)

نگاهي به زندگاني و شهادت علي‌اكبر (علیه السلام)

علي‌اكبر (عليه‌السلام)، فرزند ارشد امام حسين (عليه‌السلام) و از چهره‌هاي شاخص قيام عاشورا است. چند سالي از زندگاني جدّ بزرگوار خويش، امام علي (عليه‌السلام)، را درك كرده و اخباري نيز نقل نموده است. مادرش ليلا، دختر ميمونه بينت ابي‌سفيان حرب است و هيچ دليل قابل قبولي بر حضورش در ماجراي

امام حسين عليه السلام و قيام براى تشكيل حكومت اسلامى

معاويه بن ابى سفيان در طول دوران حكومتش جامعه اسلامى را از هويت خود دور مى ساخت در چنين موقعيتى امام حسين(ع) با احساس مسؤوليت سنگين، وظيفه هدايت جامعه را بر عهده گرفت. از نظر سياسى شرايط براى آن حضرت در ابتداى امامتش بسيار ناگوار بود. مرگ معاويه در سال

سخن تاریخ و جريان شناسی تاریخی رويكرد و قرائت حماسی ـ اسطوره‌ای از واقعه عاشورا

جريان شناسی تاریخی رويكرد و قرائت حماسی ـ اسطوره‌ای از واقعه عاشورا

  پژوهش حاضر به مطالعه، بررسي و جريان‌شناسي تاريخي يكي از مهم‌ترين و مشهورترين قرائت‌ها و برداشت‌ها از واقعه عاشورا، يعني قرائت حماسي ـ اسطوره‌اي از عصر صفويه تا مشروطه (با تأكيد بر مقاتل) مي‌پردازد. بر اين اساس، پس از بيان چيستي دو واژه حماسه و اسطوره و رابطه و