این مقاله به بررسی نقش امامت و حکومت علی بن‌ابیطالب7 در ایجاد و تثبیت تمدّن اسلامی می‌پردازد، که دوران بعد از رحلت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) تا زمان شهادت حضرت را شامل می‌شود که این دوره از زمان را می‌توان به دو دوره قبل از حکومت حضرت و دوره خلافت حضرت به عنوان حاکم اسلامی تقسیم کرد.
اگر چه اکثر دوران امامت حضرت مصادف شد با دوران غصب خلافت به حقّ ایشان و در نتیجه بازتاب‌هایی چون سکوت و عزلت سیاسی حضرت را درپی داشت، امّا ایشان در این مدّت نیز به خاطر مصلحت دین الهی و امّت اسلامی و حفظ وحدت و یکپارچگی جهان اسلام، قدم‌های اساسی چون کمک‌های فکری و مشورتی (خصوصاً در مواقع حسّاس و حیاتی همچون زمان جنگ با ایران) و یا انجام اموری مانند تربیت شاگردان، تبیین احکام و معارف اسلامی، و… در راستای تحقّق تمدّن اسلامی برداشتند و بعد از اینکه زمام امور به دست حضرت رسید با انجام اقداماتی ریشه ای، در راه احیاء و ایجاد مبانی تمدّن اسلامی کمک شایانی بر این تمدّن الهی نمودند، به طوری که حتّی مبنا و پایه‌ای شد برای حرکت‌ها و اقدامات بعدی مسلمین تا عصر حاضر.
از جمله این اقدامات می‌توان به این موارد اشاره کرد؛ معرّفی خودی و غیرخودی، برخورد با فتنه، تبیین ساختار حکومت اسلامی، تلاش برای اصلاح جامعه از انحراف، حذف گمراهان از قدرت، احیاء صفات اخلاقی در تمدّن اسلامی، تبادل فرهنگی با دیگر تمدّن‌‌‌ها، تبلیغ اسلام راستین، حاکمبّت بخشیدن به ارزش‌‌‌ها، اهمیّت‌دادن به وحدت اسلامی به عنوان زیر بنای تمدّن، شایسته سالاری، جلوگیری از تجزیه سرزمین‌های اسلامی و… .
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.
