شهر سمرقند طی سدههای متمادی یکی از مهمترین و مترقیترین شهرهای ایرانی ـ اسلامی در سراسر سرزمینهای شرق خلافت اسلامی بود. این شهر بویژه در دوره سامانی به اوج ترقی و شکوفایی خود رسید.
اما سمرقند همانند خودِ دوره سامانی عمدتاً از جهت اهمیت سیاسی و فرهنگی مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته است. از این رو به رغم اهمیت اقتصادی که سمرقند و دوره سامانی در تاریخ ایران اسلامی داشته، به نسبت اهمیت سیاسی و فرهنگی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
بنابراین در پژوهش پیشرو تلاش بر آن است که بر مبنای روش توصیفی ـ تحلیلی جایگاه و اهمیت اقتصادی این شهر در دوره سامانی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. بر این مبنا، پرسش اصلی مقاله آن است که اساساً چه زمینهها و عواملی سبب رونق اقتصادی سمرقند در دوره سامانی گردید؟ و این رونق چه عرصههایی را در بر میگرفت؟
بنابر یافتههای پژوهش مجموعه عوامل طبیعی، جغرافیایی و سیاسی ـ اجتماعی، زمینههای لازم برای رونق اقتصادی در سمرقند دوره سامانی را فراهم نمود. این رونق نیز عمدتاً عرصههایی نظیر اقتصاد کشاروزی، تجارت و بازرگانی، تجارت برده و صنعت کاغذسازی را در بر می گرفت.
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.
