سازمان های دعوت عباسیان و وکالت امامیه، دو سازمان مخفی بودند که در مناطق مختلف سرزمین های اسلامی فعالیت می کردند. امامان شیعه (علیهم السلام) در زمان حضور برای ارتباط با شیعیان از سازمان وکالت استفاده می کردند.
عباسیان نیز برای گسترش دعوت خود از داعیان بهره می بردند. با بررسی تطبیقی این دو سازمان، داوری بهتر تاریخی درباره عملکرد امامان و شیعیان، و عباسیان و پیروانشان امکان پذیر م یشود.
پرسش اصلی در این مقاله آن است که این دو سازمان چه تفاوت ها و شباهت هایی در مرحله شکل گیری و عوامل پیدایش داشته اند؟ عباسیان وارث تشکیلات دعوت ابوهاشم بودند، ولی امامیه سازمان وکالت را خود تأسیس کرده بودند.
تلاش برای رسیدن به اهداف، وجود اختناق، فعالیت جناح های رقیب، وجود زمینه های مساعد، لزوم ارتباط با پیروان و جمع آوری منابع مالی، از عوامل پیدایش هر دو سازمان بود، علاوه بر این، در سازمان وکالت، دشواری ارتباط امام (علیهم السلام) با شیعیان و ایجاد آمادگی برای دوران غیبت نیز از عوامل پیدایش آن شمرده میشود.
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.