نماز جمعه که یکی از وجوه معانی «ذکر» و «صلوه» در قرآن است, در واقع تجلی عبادت جمعی خداوند است. گزارش هایی که از محتوای خطب جمعه پیامبر و امامان و خلفای راشدین به دست رسیده نشان می دهد که این خطبه ها گاه حاوی مضامین اجتماعی و سیاسی نیز می شده است.
اما در دوره های بعدتر تحولاتی در محتوای خطبه ها و دلالت های آنها رخ داد که موجب شد نماز جمعه یک سره رنگ حکومتی و سیاسی به خود بگیرد. مهم ترین این تحولات, ضرورت دعا برای خلیفه وقت بود و از همین رو تعبیر خطبه خواندن به نام کسی, به معنی رسمیت یافتن حکومت آن کس, کاملا رواج یافت. به هر رو، تحمیل کارکردهای غلیظ سیاسی خواه ناخواه موجب فرسایش قداست این عبادت در تاریخ اسلام شد.
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.
