در تاریخ بیستم اردیبهشت 1393 دومین پیش‌نشست علمی انجمن دانش‌پژوهان تاریخ مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) در حوزه‌ی شبه قاره هند، با عنوان اولین نشانه‌های تشیع در شبه قاره هند با همکاری معاونت پژوهش مجتمع در اتاق جلسات آن معاونت برگزار گردید.
در این جلسه ابتدا آقای سید جمال موسوی به عنوان دبیر علمی ضمن خوشامدگویی به حاضرین، گزارش بسیار مختصری از آنچه در اولین پیش‌نشست گذشت ارائه نموده و سپس آقای اظهر زیدی به عنوان طراح و ارائه‌کننده‌ی بحث به تبیین موضوع جلسه پرداخت. ایشان ضمن تشکر از نظرات و پیشنهادات مطرح شده در جلسه‌ی قبل آنها را سازنده توصیف نموده و اینکه برای وی در بازسازی بحث راه‌گشا بوده است سخنان خود را آغاز نمود. وی مطالب خویش را در چهار بخش جداگانه مطرح نمود که عبارت بود از: 1. مباحث مقدماتی شامل تبیین ضرورت و اهمیت موضوع، 2. بیان مفاهیم و کلیات بحث 3. تبیین اولین نشانه‌های شیعی 4. بیان دیدگاه خود پژوهش‌گر با عنوان مدل ترویجی تشیع از دیدگاه ائمه.
آقای اظهر زیدی پس از بیان مباحث مقدماتی به منظور بیان نظر خویش در مورد زمان ورود تشیع به شبه قاره هند، به تبیین هفت دیدگاه موجود در این مورد پرداخته و ضمن نقد و بررسی آنها، دیدگاه خود را در مورد زمان و چگونگی ورود و گسترش تشیع به هند مطرح نمود: این محقق تاریخ تشیع افزود که به نظر وی همان مدل و روشی که ائمه برای گسترش تشیع در مدینه و عراق در نظر گرفته بودند، در شبه قاره هند نیز صورت گرفته است. در این روش نقش تقیه برجسته بوده چراکه شیعیان بعد از مدتی که خطر رفع می‌شده می‌توانستند به صورت آزادانه ابراز عقیده کرده و یک ناحیه و منطقه از حالت تقیه بیرون آمده و اعلام حضور می‌کردند. ویژگی دیگر اینکه در ابتدای کار این جمعیت‌ها به اهمیت و نقش ائمه تاکید می‌کردند، مسئله دیگر توجه و تاکید شیعیان به روش‌های عقلی در مسائل فقهی و کلامی‌شان بوده است. وقتی به تاریخ مراجعه می‌کنیم اولین نشانه‌های تشیع از این دست را در قرن هشتم و در زمان حکومت بهمنیان می‌توانیم ببینیم و از آن پس دولت‌ها، شخصیت‌ها، کتاب‌ها و دیگر نشانه‌های شیعی را شاهد هستیم. وی در ادامه به بیان نمونه‌هایی از شواهد خود در این دوره پرداخت.
ادامه‌ی جلسه به نقد و بررسی بحث مورد نظر اختصاص یافت که بدین منظور سه تن از محققان رشته‌ی تاریخ آقایان زین‌العابدین ، علی قمر مهدی و سید علمدار حسین از شبه قاره هند به عنوان ناقدان بحث، نقدها و نقطه نظرات خود را مطرح کردند. پس از آن آقای زیدی ضمن پاسخ اجمالی به نقدهای مطرح شده به سوالات و نقدهای حاضران از نظرات خویش دفاع نمود.
/پایان/
