چکيده
«علماي ابرار» اصطلاحي است که برخي از اصحاب ائمه (علیهم السلام) در توصيف جايگاه ايشان به‌کار بردند. برخي با تکيه بر اين اصطلاح نتيجه گرفته‌اند که اين اصحاب به مقاماتي مانند عصمت، علم خطاناپذير و … براي ائمه معتقد نبوده‌اند. درپي بررسي جريان‌هاي فکري اصحاب ائمه (علیهم السلام) در مسئله علم امام و تلاش در راستاي مفهوم‌شناسي واژه‌هاي مرتبط، به اين نتيجه مي‌رسيم که «عالِم» را برخي از اصحاب در تقابل با گروهي ديگر به‌کار برده‌اند تا چگونگي ارتباط ميان امام و فرشتگان را با ارتباط ميان پيامبران با فرشتگان متفاوت معرفي کند.
در نگاه اين گروه، ائمه (علیهم السلام) نيز که گاهي از آنها با عبارت علما ياد مي‌شود، مانند انبيا با فرشتگان مرتبط هستند؛ اما سنخ اين رابطه از نوع تحديث و الهام است. امام فرشته را چه در خواب و چه در بيداري نمي‌بيند؛ ولي فرشته گاه با او سخن مي‌گويد. ابرار اتقيا نيز که در روايات اماميه در مورد ائمه (علیهم السلام) به کار رفته، ناظر به مقامي معادل عصمت است.
واژگان کليدي: علماي ابرار، اتقيا، جريان‌شناسي، امام، پيامبر.
برای مشاهده متن کامل مقاله فایل را دانلود نمایید.
