فعالیت پژوهشى و فرهنگى درقلمرو زندگى معصومین (ع) یکى از افتخارات نویسندگان و محققان امت اسلامى است. گرچه ابعاد و اعماق زندگى رهبران الهى گسترده تر وعمیق تر از آن است که بتوان به تمام آن راه یافت. مقاله حاضر فهرستى از کتب عربى، فارسى، اردو و ترکى اعم از موجود و مفقود که تاکنون در زمینه زندگى هفتمین خورشید امامت تدوین شده به خوانندگان گرامى تقدیم مى دارد.
الف) کتابهاى چاپى عربى
1-آثار و برکات الامام الکاظم(ع) فى دارالدنیا سید هاشم ناجى موسوى جزایرى قم، بىنا، 1418 ق /1376 ش.
2-احسن التراجم لاصحاب الامام موسى الکاظم(ع) عبدالحسین شبسترى، مشهد، کنگره جهانى امام رضا(ع) ،1409 و 1410 ق، وزیرى، 2 ج، 437469 ص.
3-الامام السابع الامام الکاظم علیهالسلام گروه نویسندگان، ترجمه محمد عبدالمنعم خاقانى، چاپ مکرر، قم، موسسه در راه حق، 1372 ش /1413ق ، رقعى، 50 ص ،(این کتاب فارسى بوده و به عربى ، اردو و آذرى ترجمه شده است).
4-الامام السابع من ائمه اهل البیت علیهم السلام محمدحسن قبیسى عاملى، بیروت، بىنا،1403 ق /1983 م، وزیرى، 76ص (از سرى الحلقات الذهبیه 20).
5-الامام الکاظم(ع) شیخ عفیف نابلسى، بیروت، الدار الاسلامیه ، 1412ق.
6-الامام الکاظم(ع) گروه نویسندگان تهران، موسسهالبلاغ ، 1405 ق، جیبى،126 ص(این کتاب به فارسى ترجمه شده است.)
7-الامام الکاظم(ع) گروه نویسندگان ، بیروت، دارالزهراء، 1412 ق (از سرى حیاهالرسول و اهل بیته المجاهدین)
8-الامام الکاظم(ع) فى الشعرالعربى اسماعیل خفاف، مشهد، کنگره جهانىامامرضا(ع)،1373، وزیرى ، 350 ص (دراین کتاب، اشعار شعراى عرب متقدمان، متاخرانو معاصران همراه با زندگى آنها، پیرامون امام کاظم گرد آمده است).
9-الامام الکاظم(ع) قدوه و اسوه سید محمد تقى مدرس ، تهران، المرکز الثقافىالاسلامى، 1365 ش / 1985 م، رقعى، 96 ص، (این کتاب به فارسى ترجمه شده است).
10-لامام الکاظم(ع) على محمد على دخیل، بیروت، دارالتراث الاسلامى، 1394 ق،جیبى، 160ص.
11-الامام الکاظم(ع) گروه نویسندگان ، قم، موسسه الامام الحسین (ع) ، 1371 ش/1413 ق، رقعى ، 31ص.
12-الامام موسى الکاظم(ع) سید مهدى آیت اللهى، ترجمه کمال السید، قم، انتشاراتانصاریان، 1374، وزیرى ،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان) از سرى مع المعصومین (اینکتاب فارسى بوده و به عربى، انگلیسى، ترکى، فرانسوى و تاجیکى ترجمه شده است).
13-الامام الکاظم(ع) میرابوالفتح دعوتى،ترجمه گروه مترجمان، بیروت،الدارالاسلامیه، 1412 ق، وزیرى، 31 ص (مصور، ویژه نوجوانان) از سرى القادهالابرار9).
14-الامام موسى جعفر(ع) استاد شهید مرتضى مطهرى (13991338ق)، ترجمه جعفرصادق الخلیلى، تهران، بنیاد بعثت، 1405 ق/1363 ش، رقعى، 10 ص (از سرى محاضراتفى الدین والاجتماع 10)
15-الامام موسى بن جعفر الکاظم علیهالسلام سید عبد الودود امین، مراجعه وتقدیم: شیخ عفیف نابلسى، کویت، دارالتوجیه الاسلامى، 1400ق (از سرى الائمهالاثناعشر، بطوله و جهاد7)
16-امامان موسى الکاظم و على الرضا (ع) شیخ احمدمغنیه، بیروت، مکتبه العرفان، بىتا،رقعى،159 ص (این کتاب به فارسى ترجمهشده است).
17-امثال و حکم الامام الکاظم و کلماته المختاره محمد غروى، مشهد، کنگره جهانىامام رضا (ع)، 1370، ج 1، وزیرى ، 771 ص.
18-بحارالانوارالجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار (ج48) علامه بزرگوار مولى محمدباقر مجلسى (1037 1110ق)، تهران، انتشارات اسلامیه، بىتا، وزیرى ، 330 ص (اینکتاب به فارسى ترجمه شده است).
19-تاریخ الامامین الکاظمین (ع) شیخ جعفر نقدى (1303 1370 ق) بغداد، المطبعهالعربیه،1369 ق، رقعى ،123 ص.
20 تاملات فى آفاق الامام موسى الکاظم (ع) سید محمد حسین فضلالله ، بیروت،دارالتعارف للمطبوعات، 1414 ق، وزیرى،96 ص.
21-الثائر والسجن (دراسه فى حیاه الامام الکاظم (ع) ) حسن موسى الصفار، تهران، دارالبصائر، 1405 ق /1363 ش، رقعى ،136 ص.
22-جزاء اعلاء الامام الکاظم علیهالسلام سید هاشم ناجى موسوى جزایرى، قم، بىنا،1417ق / 1375ش ، وزیرى، 158ص.
23-حیاه الامام موسى بن جعفر علیهالسلام دراسه و تحلیل باقر شریف قریشى، نجف،مطبعه الاداب ، بىتا، وزیرى، 2 ج ، 576500 ص (این کتاب به فارسى ترجمه شده است و یکى از بهترین کتابها دربارهامام(ع) به شمار مىرود.)
24-ذکرى وفاه الامام موسى الکاظم علیهالسلام گروهى از روحانیون کربلا، نجف ،بىتا،1386 ق، رقعى ، 32 ص.
25-سیره الامام موسى الکاظم علیهالسلام محمد على الیقظان، بیروت، دارالحق:،1414 ق / 1994 ن، رحلى، 74 ص ( مصور، ویژه نوجوانان) (از سرى موسوعه الائمهالاثنى عشر7)
26-روائع من حیاه الامام موسى الکاظم(ع) والده السید محمد کاظم الشیرازى، قم،انتشارات اهل البیت،1416 ق / 1374 ش ، رقعى ، 144 ص ( در این کتاب از زندگى،امامت، فضائل، معجزات، اصحاب، مناظرات، زندان، شهادت و سخنان و مواعظ حضرت بحثشده است).
27-شرح قصیده لامیه در مدح امام کاظم (ع) سروده عبد الباقى عمرى افندى (12871204ق)، شارح: سید کاظم حسینى رشتى ( م1259ق) ، تهران، ، 1270 ق، وزیرى،207ص (سنگى).
رک: الذریعه ج 14، ص43.
28-الصحیفه الکاظمیه: ادعیه الامام ابى ابراهیم موسى بن جعفر(ع» سید محمد رضاغیاثى کرمانى ، قم، انتشارات انصاریان،1376 ش، 1418ق، رقعى، 152 ص.
29-طب الامام موسى الکاظم علیهالسلام دراسه مقارنه و تحلیل شاکر شیع، مشهد ،کنگره جهانى امام رضا (ع) ، 1411 ق، وزیرى، 482 ص (در این کتاب، روایات امامکاظم پیرامون علم طب گردآورى و با طب یونانى قدیم مقایسه شده است) .
30- طب الامام موسى الکاظم عبد الحسین جواهرى، قم، کتابفروشى براتى، 1410ق،وزیرى،96 ص.
31-عوالم العلوم و المعارف والاحوال من الآیات والاخبار والاقوال (ج 21) علامهشیخ عبدالله بن نورالله بحرانى اصفهانى (شاگرد علامه مجلسى) ، مقدمه و استدراک:
سید محمد باقر موحد ابطحى اصفهانى، قم ، موسسه الامام المهدى،1409 ق، وزیرى،560 ص. (این کتاب به فارسى ترجمه شده و مخطوط است).
32-على الجسر ببغداد کمال السید، قم، انتشارات انصاریان، 1418 ق /1376 ش،رقعى،296 ص (ویژه نوجوانان).
33-مجموعه الاثار گروه نویسندگان، مشهد، سومین کنگره جهانى امام رضا (ع) ،1412 ق، وزیرى ، 2 ج، 363342 ص.
برخى از عناوین مقالات آن عبارت است از:
1-الامامه عند الامام الکاظم علیهالسلام.
ابوزهراء.
2-القواعد الفقهیه فى الاحادیث الکاظمیه (ع) سید محمد خامنهاى
3-القواعد الاصولیه فى ضوء الروایات المرویه عن الامام الکاظم (ع) محمد مؤمن.
4-موقف الامام الکاظم (ع) امام فقهاء اهل السنه.
ابوطالب تجلیل.
الطب و الکیمیاء عند الامام الکاظم (ع).
سعدالدین قاسمى.
العباسیون فى مواجهه المدالفکرى فى عهد الامام الکاظم (ع) سید جعفر مرتضىعاملى.
معالم الحیاه السیاسیه للامام موسى الکاظم(ع).
عبد الحلیم الرهیمى.
دور الامام الکاظم (ع) فى الحیاه الاسلامیه عادل ادیب.
ام الامام الکاظم (ع) و زوجاته و بناته محمد الحسون.
عظمه الامام الکاظم (ع) عفیف نابلسى.
الامام موسى الکاظم فیما عرفت نعمان ماشیا.
مسائل على بن جعفر و مستدرکاتها (عن اخیه موسى بن جعفر علیهالسلام) تحقیق:
موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، مقدمه: سید محمد رضا حسینى جلالى،مشهد، کنگره جهانى امام رضا (ع)1409 ق، وزیرى ،456 ص ( 100 ص مقدمه254+102 ص مصادر)
مسند الامام الکاظم موسى بن جعفر(ع) شیخ عزیزالله عطاردى قوچانى، مشهد،کنگره جهانى امام رضا (ع) ،1367 ش /1409 ق، وزیرى،3 ج، 1760 ص، جلد اول(513 ص)، جلد دوم (627 ص)، جلد سوم (619ص).
مسند الامام موسى بن جعفرعلیهالسلام ابو عمران موسى بن ابراهیم مروزى (م299 ق)، مقدمه و تحقیق: سیدمحمد حسینحسینى جلالى، تهران، چاپ بهمن 1352 ، وزیرى،43 ص.
مسند على بن سویدالسائى شیخ فاضل مالکى، مشهد، کنگره جهانى امام رضا (ع) ،1411 ق، وزیرى، 450 ص، (در این کتاب، مرویات على بن سوید سائى از امام کاظم،به ویژه، نامه مهم و ارزنده حضرت بدو و بحثهاى دیگر، جمع و تدوین شده است).
المنهج التربوى عند الامام الکاظم(ع) سید محمد بحرالعلوم، بیروت،دارالزهراء، 1412 ق، رقعى، 60 ص.
وفاه الامام موسى جعفر علیهالسلام شیخ حسین بلادى بحرانى (م1387 ق)، نجف،مکتبه الحیدریه، 1364 ق.
وفاه الامام موسى الکاظم علیهالسلام شیخ احمد بن صالح آل طعان سترى قطیفىبحرانى (1251 1315 ق)، نجف 1372 ق، رقعى ، 52 ص.
وفاه الامام موسى الکاظم علیهالسلام سید على بن حسین هاشمى خطیب، نجف، مطبعهالحیدریه، 1371 ق / 1951 م، رقعى، 80 ص.
ولاده امام موسى کاظم سید محمد حسین طالقانى، نجف، دارالمعارف،1967 م/1388 ق، رقعى ، 24 ص.
کتابهاى خطى عربى
الامام السابع موسى بن جعفر علیهالسلام سید عبدالمطلب حیدرى کاظمى(1325 1401 ق). رک: مجله الموسم، ش 24 ، ص 464 .
کتاب اخبار موسى بن جعفر علیهالسلام ابواحمد عبد العزیز بن یحیى بن احمد بنعیسى جلودى ازدى بصرى (م 332 ق) .
رک: رجال النجاشى ج 2 ، ص59 .
جفرامام کاظم(ع) (نسخه خطى آن در کتابخانه امام جمعه در زنجان موجود است).
رک: دلیل المخطوطات ج 1 ، ص 185.
حضرت موسى الکاظم علیهالسلام شیخ محمد حسن نجفى کاشانى (13861333 ق).
رک: مجله الموسم، ش 24 ، ص293.
رساله فى تحقیق ان الامامه بعد الامام الصادق لابنه الامام موسى بن جعفر.
سید ناصربن هاشم آل سید سلمان موسوى (م 1358 ق).
رک: مجله الموسم، ج3، ش9 و 10 ، ص409.
حیاه الامام الکاظم (ع) مولف نسخه خطى آن در کتابخانه آیت الله حکیم (نجف)به ش147 در 14 ورق ضمن مخطوطات شیخ محمد رشتى موجود است).
رک: فهرس مخطوطات الشیخ محمد الرشتى ، ص 162.
حیاه الامام الکاظم(ع) سید محمد حسینى شیرازى.
رک: العراق بین الماضى و الحاضر و المستقبل ، ص 628.
ذرارى الامام الکاظم (ع) اسماعیل الخفاف.
ذکر من روى عن موسى بن جعفر (علیهماالسلام) شیخ صدوق: ابوجعفر محمد بن علىبن حسین بن موسى بن بابویه قمى (ح306 381 ق).
رک: رجال النجاشى ، ج 2 ، ص 314کتاب زهد ابى ابراهیم موسى بن جعفر(ع) شیخ صدوق (م 381 ق).
رک: رجال النجاشى ، ج 2 ، ص 314.
سفینه النجاه (ج9) شیخ غلامحسین نجفى نجفآبادى (13491300 ق) او براى هریک از معصومین (علیهمالسلام) کتابى مستقل نگاشته و جلد نهم آن به زندگى امامکاظم (ع) اختصاص دارد.
رک: الذریعه ، ج 12 ، ص 192 ; نقباء البشر ، ج 4 ، ص1423.
شرح خطبه (شرح قصیده عمرى) ناظم: عبدالباقى افندى عمرى (12871204 ق)،شارح قصیده: سید کاظم حسینى رشتى (م1259 ق)، شارح خطبه: زینالعابدین خانکرمانى (م 1360 ق) (نسخه خطى آن به ش 4994 در کتابخانه آیتالله مرعشى در 118ورقه موجود است) رک: فهرست کتابخانه مرعشى ، ج13 ، ص187.
الشجره الطیبه فى الارض المخصبه علامه سید رضا موسوى غریفى صائغ (13391296 ق) (این کتاب پیرامون نسب امام کاظم (ع) و اعقاب آن حضرت از ابراهیممجاب است.
رک: الذریعه ، ج13 ، ص 34 .
کلمه الامام موسى الکاظم علیهالسلام شهید سید حسن حسینى شیرازى (1354 1400ق) رک: العراق بین الماضى و الحاضر و المستقبل ، ص677.
لجج الحقایق فى تواریخ الحجج على الخلایق (ج9) حاج ملا احمد یزدى مشهدى (مح 1310 ق) (او براى هر یک از اهلبیت عصمت و طهارت کتابى جداگانه نوشته است)رک: الذریعه ، ج 18 ، ص296 ; نقباء البشر ، ج 1 ، ص96 .
مدح الامامین الجوادین (علیهما السلام) شیخ جابر بن عبدالحسین کاظمى (13121222 ق).
رک: معارف الرجال ، ج 1 ، ص149 .
مسائل عن ابى الحسن موسى علیهالسلام ابومحمد صفوان بن یحیى بیاع صابرى ،مولى بجیله (م 210 ق). رک: هرستشیخ طوسى ، ص83المسائل و الاجوبه عند الامام الکاظم(ع) اسماعیل الخفاف.
مسائل موسى بن جعفر (علیهماالسلام) عبدالله بن محمد اهوازى رک: رجالالنجاشى ، ج 2 ، ص 32.
مسائل موسى بن جعفر (علیهماالسلام) ابوالحسن على بن یقطین بن موسى کوفىبغدادى (124 182 ق).
رک: رجال النجاشى ، ج 2 ، ص107.
مسائل ابوالحسن موسى بن جعفر (علیهماالسلام) محمد بن رخجى.
رک: الذریعه ، ج 20 ، ص 365.
مسائل موسى بن جعفر(ع) ابومحمد یونس بن عبدالرحمن مولى آل یقطین.
رک: فهرستشیخ طوسى ، ص 181.
مکاتیب الامام الکاظم علیهالسلام على احمدى میانجى (این کتاب آماده چاپ است).
مسند موسى بن جعفر (علیهماالسلام) ابوبکر محمد بن عبدالله بن ابراهیم بنعبدویه شافعى بغدادى (260 354 ق) (نسخه خطى آن در مجموعه ش 34 کتابخانهظاهریه دمشق، در 14 ورق موجود است).
رک: تاریخ التراث العربى ، ج 1 ، ص 384.
نسخه موسى بن جعفر علیهالسلام ابومحمد على بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بنعباس بن على بن ابیطالب(ع) رک: رجال نجاشى ، ج 2 ، ص107.
نسخه موسى بن جعفر علیهالسلام محمد بن ثابتبن شریح صائغ انبارى.
رک: رجال نجاشى ، ج 2 ، ص276.
نسخه موسى بن جعفر علیهالسلام محمد (صاحب امام کاظم) بن زرقان بن حباب(صاحب امام صادق علیهالسلام) رک: رجال نجاشى ، ج 2 ، ص277.
نسخه موسى بن جعفر علیهالسلام محمد بن فضیل بن کثیر صیرفى ازدى (ابوجعفرارزق) رک: رجال نجاشى ، ج 2 ، ص 272.
وفاه الامام الکاظم(ع) شیخ عبدالمحسن بن محمد بن مبارک لویمى احسائى (م1245 ق).
رک: مجله الموسم ، ج3 ، ش9 و 10 ، ص 424.
ب) کتابهاى چاپى فارسى
امام موسى بن جعفر (ع) اسطوره مبارزه و قهرمانمقاومت و پایدارى عبدالرحیم عقیقى بخشایشى، قم ، انتشارات نوید اسلام، بىتا،رقعى،286 ص.
امام موسى کاظم(ع) مصطفى زمانى (1356 1411 ق)، قم ، بنیاد فرهنگى اسلام،1370، رقعى،147 ص.
امام موسى کاظم(ع) گروه کودکان و نوجوانان، بازنویسى: مهدى رحیمى، چاپدوم، تهران، بنیاد بعثت، 1374، رقعى، 92 ص.
امام موسى کاظم (ع) سید کاظم ارفع، تهران، موسسه انتشاراتى فیض کاشانى،1370، رقعى،67 ص (از سرى سیره عملى اهلبیت9)
بدایع الانوار فى احوال سابع الائمه الاطهار میرزا سید مهدى حسینى وکیل(ملقب به بدایعنگار) (م1279 ق)، چاپ تهران،1306 ق، وزیرى، 341 ص (چاپ سنگى).
بر امام صادق و امام کاظم (ع) چه گذشت؟
سید محمد حسن موسوى کاشانى، قم [انتشارات زاهدى]،1373 ش / 415 ق، وزیرى،223ص.
پرواز در زنجیر، داستان زندگى امام کاظم(ع) رضا شیرازى، تهران ، انتشاراتپیام آزادى، 1372 ، رقعى، 125 ص (مصور ، ویژه نوجوانان).
پیشواى آزاده، امام کاظم (ع) مهدى پیشوایى، قم، انتشارات توحید، بىتا،رقعى، 242 ص.
پیشواى هفتم، حضرت موسى بن جعفر(ع) گروه نویسندگان، چاپ مکرر، قم، موسسهدر راه حق، 1372، رقعى 52 ص، (این کتاب به عربى، ترکى و اردو ترجمه شده است).
تحفه الموسویه (قصیدهاى در مدح امام کاظم(ع» ناظم: محمد رضا شیرازىحایرى، نجف، 1342 ق،16 ص.
تحلیلى از اوضاع زمانى امام موسى (ع) على گلزاده غفورى، تهران، انتشاراتپرتو، بىتا، رقعى،116 ص.
تحلیلى از زندگانى امام کاظم علیهالسلام باقر شریف قرشى، ترجمه محمد رضاعطایى، مشهد، کنگره جهانى امام رضا (ع)، 368، وزیرى، 2 ج، 680585 ص.
ترجمه جلد 48 بحارالانوار (زندگانى امام موسى کاظم «ع») علامه ملا محمدباقر مجلسى (1037 1110 ق) ، ترجمه موسى خسروى، تهران،انتشاراتاسلامیه،1396ق،وزیرى،300ص.
تعالیم امام هفتم(ع) به زبان دعا و حدیثشیخ حسن کافى (م 1415 ق)، تهران،سازمان تبلیغات اسلامى در شرکت دخانیات، 1372، رقعى، 254 ص.
جامع الانساب: در احوال اولاد و احفاد امام موسى کاظم(ع) سید محمد علىروضاتى اصفهانى، اصفهان، 1335.
چهل حدیث در فضایل و کلمات امام موسى کاظم(ع) تدوین: موسسه نشر حدیثاهلالبیت علیهمالسلام و خانه کتاب ایران، تهران، انتشارات وزرات فرهنگ و ارشاداسلامى،1416 ق / 1374 ش، پالتویى، 70 ص.
حضرت امام موسى کاظم (ع) [میر ابوالفتح دعوتى]، قم، انتشارات شفق، بىتا،وزیرى، 32 ص (مصور، ویژه نوجوانان) (این کتاب به عربى ترجمه شده است.)حضرت امام موسى کاظم علیهالسلام سید مهدى آیتاللهى (دادور)، قم، انتشاراتجهانآرا، 1362، وزیرى،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان) (این کتاب به عربى، اردو،ترکى،انگلیسى و فرانسه ترجمه شده است).
حضرت امام موسى کاظم در شکنجهگاه عبدالامیر فولادزاده، تهران، انتشاراتاعلمى،1359، وزیرى، 32 ص (مصور، ویژه نوجوانان).
حضرت موسى کاظم(ع) فضل الله کمپانى (م 1414 ق)، تهران، انتشارات مفید،1360، وزیرى، 280 ص.
داستانهاى زندگى از حضرت امام موسى بن جعفر(ع) سید رضا تقوى دامغانى،تهران، سازمان تبلیغات اسلامى،1409 ق/ 1368 ش، پالتویى،133 ص.
رهبر والاگهر حضرت موسى بن جعفر (ع) مولف تهران، صندوق پسانداز بانک ملىایران، بىتا، وزیرى،16 ص.
زندگانى امام هفتم، حضرت امام کاظم (ع) نوشته هیئت تحریریه موسسه در راهحق، سادهنویسى: دفتر تحقیق و تالیف کتب درسى، چاپ سوم، تهران، سازمان نهضتسوادآموزى، 1375، رقعى،37 ص.
زندگانى امام موسى کاظم علیهالسلام اکبر نواب شیرازى، شیراز، رقعى، 200 ص.
زندگانى حضرت امام موسى کاظم عماد الدین حسین اصفهانى (عمادزاده) (14101325 ق) ، تهران، شرکتسهامى طبع کتاب، 1381ق،وزیرى،2ج،472455ص.
زندگانى حضرت موسى بن جعفر(ع) ابوالقاسم سحاب (1376 ق)، تهران، بىنا، 1370ق، رقعى، 192 ص.
زندگى حضرت موسى بن جعفر(ع) هاشم معروف حسنى، ترجمه عباس خاتمى، تهراندبیرستان موسى بن جعفر (ع)، 1412 ق/1370 ش، رقعى،56 ص.
ستارگان درخشان (ج9) محمد جواد نجفى، چاپ پنجم، تهران، انتشارات اسلامیه،1370، جیبى، 224 ص، (همراه با زندگى حضرت سید میر محمد مدفون در شیراز)سخنان بابالحوائجحضرت موسى بن جعفر(ع) مولف تهران، انتشارات عالمشاه،1342، رقعى،66 ص.
سخنان حضرت موسى بن جعفر(ع) سید محمد تقى حکیم، تهران، دفتر نشر فرهنگاسلامى، 1371، رقعى،196 ص.
سرچشمههاى نور (حضرت امام کاظم) گروه نویسندگان موسسه البلاغ، ترجمه واحدتدوین و ترجمه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامى،1367، جیبى.
سیرى در زندگانى امام هفتم سید عبدالرسول حجازى، تهران، کانون انتشار،351، رقعى،316 ص.
شجره طیبه (در احوال امام کاظم و فرزندان آن حضرت) میرزا محمد على خاننواب الدوله، فرخآباد، هند، 1314 ق /1896 م.
رک: ادبیات فارسى بر مبناى تالیف استورى، ج 2، ص 1030.
شخصیتحضرت رضا و موسى الکاظم (ع) احمد مغنیه، ترجمه سید جعفر غضبان،تهران، انتشارات اردیبهشت، 1338، رقعى، 200ص.
صحیفه الکاظمیه ترجمه و تالیف: غلامرضا اکبرى، مشهد، کنگره جهانى امام رضا(ع)،1373 وزیرى،423 ص، (در این کتاب دعاها و مناجاتهاى امام کاظم جمع وترجمه گردیده است).
عزیز سرخ جسر (نگاهوارهاى به شهادت امام موسى (ع» سینا واحد، تهران،انتشارات الهام، 1375 ش / 1398 ق، رقعى، 28 ص.
فرهنگ فرزانگى (پیام امام کاظم (ع) به هشام بن حکم درباره خرد و خردورزى)م. ناصر، تهران، انتشارات دارالحدیث، 1375، رقعى،87 ص.
الکاظم (ع) میرزا مهدى لکهنوى، کراچى، بىنا،1386 ق، رقعى، 48 ص.
کتابنامه امام کاظم(ع) ناصر الدین انصارى قمى، مشهد، کنگره جهانى امام رضا(ع)، 1370 ش / 1412 ق، رقعى، 190 ص، (در این کتاب نوشتارهایى که پیرامون امامکاظم است در بخش اول معرفى شده و کتابهایى که بخشى از آنها درباره حضرت است دربخش دوم و در آخرین فصل کتابهاى دانشمندان اهل سنت درباره ائمه اطهارعلیهمالسلام معرفى شده است.)مجموعه آثار سومین کنگره جهانى حضرت رضا(ع) گروه نویسندگان، مشهد، کنگره346 ص.
امام رضا (ع)، 1370 ش / 1412 ق، وزیرى، 2 ج، 370برخى از عناوین مقالات آن عبارتند از:
1- پیام رهبر معظم انقلاب اسلامى. حضرت آیتالله خامنهاى.
2- علم از دیدگاه حضرت موسى بن جعفر(ع).
ابراهیم امینى.
3- نمونهاى از اصول کلى عقلى و اعتقادى مستفاد از روایات امام کاظمعلیهالسلام سید محسن خرازى
4- عقل و کاربرد و اثرهاى مترتب بر آن در گفتارامام هفتم(ع).
سید جعفر شهیدى.
5- عنایت موسى بن جعفر علیهماالسلام به براهین عقلى زین العابدین قربانى.
6- شرح حدیثى از امام هفتم علیهالسلام محمد تقى فلسفى.
7- شخصیت عرفانى حضرت موسى بن جعفر(ع) محمد رضا امینزاده
8- فلسفه احکام از دیدگاه امام کاظم (ع) محمود ذبیحى
9- اوضاع تاریخى، سیاسى، اجتماعى و فرهنگى معاصر امام موسى کاظم(ع)على اکبر ولایتى
10- چند نکته تربیتى از گفتار امام موسى کاظم(ع). على شریعتمدارى
11- سیره امام موسى بن جعفر در برخورد با دوستانو دشمنان.سید هاشم رسولىمحلاتى
12- سیره امام موسى بن جعفر علیهالسلام سید رضا تقوى دامغانى
13- امام موسى کاظم(ع) و حدیث تصوف حامد الگار 14 اولاد و برادرانامام کاظم علیهالسلام عزیزالله عطاردى
15- قصیده رثائیه در نبش قبر حضرت امام موسى بن جعفر (ع) و معرفى گوینده آن.مهدى محقق
16- چهل حدیث از امام کاظم (ع) سید جعفر شهیدى
17- مهدى موعود (عج) در کلام امام موسى کاظم (ع) سید ابراهیم سید علوى
مناقب حضرت موسى بن جعفر علیهماالسلام در شعر فارسى احمد احمدى بیرجندى،مشهد، کنگره جهانى امام رضا (ع) ، 1372، وزیرى، 130 ص.
ناسخ التواریخ (زندگانى امام موسى بن جعفر (ع» عباسقلیخان بن میرزا محمدتقى خان سپهر (م 1341 ق)، تهران، کتابفروشى اسلامیه، بىتا، وزیرى، 10 ج، 5000 ص(در این کتاب، شرح کامل زندگى حضرت، دعاها و احادیث و اصحاب و اوضاع سیاسى واجتماعى زمان آن حضرت آمده است).
نگاهى بر زندگى امام کاظم علیهالسلام محمد محمدى اشتهاردى، تهران، نشرمطهر، 1374، رقعى، 144 ص.
ج) کتابهاى اردو
حضرت امام موسى کاظم (ع) تحریر: موسسه در راه حق، ترجمه سید احمد على عابدى،قم، موسسه در راه حق، بىتا، رقعى، 50 ص.
حضرت امام موسى کاظم علیهالسلام سید مهدى آیتاللهى (دادور)، ترجمه گروهمترجمان، قم ، انتشارات انصاریان، 1371، وزیرى،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان)(از سرى معصومین کاتعارف9)
باب الحوائجسید راحتحسین رضوى بهبکپورى (1306 1378 ق)رک: الذریعه، ج3 ، ص7.
تحفه الاعاظم فى سوانح الامام الکاظم نواب احمد حسین مذاق هندى (م 1365 ق)رک: الذریعه، ج3، ص 420 و 421.
حیاه الامام الکاظم(ع) سید ظفر حسن بن دلشاد على آمروهى نقوى هندى، هند رک:
نقباء البشر، ج3، ص 978.
سوانح الامام موسى الکاظم سید محمد بن مصطفى موسوى کشمیرى رک: الذریعه، ج12، ص 252.
العقد الناظم فى سوانح موسى الکاظم (ع) سید مطهر حسین سهارنپوى هندى (13501269 ق)، هند.
رک: الذریعه، ج 15، ص229.
العلوم الکاظمیه سید اولاد حیدر بلگرامى هندى (م 1361 ق)، هند رک: الذریعه،ج 15، ص227.
الکاظم فى احوال الامام الکاظم علیهالسلام مولوى على جوادخان صاحب هندى،تصحیح:
سید سبط الحسن هندى (1296 1354 ق)، هند رک: الذریعه، ج17، ص243.
د) کتابهاى ترکى
حضرت امام موسى کاظم (ع) سید مهدى آیتاللهى، ترجمه جواد اسلامى و محمدمجاهدى، قم، انتشارات انصاریان، 1374، وزیرى،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان).
حضرت امام موسى کاظم علیهالسلام گروه نویسندگان موسسه در راه حق، ترجمهگروه مترجمان،تهران،بنیادبعثت، 1371،رقعى،56ص.
برخى مقالات راجع به امام کاظم (ع) تقدیم شده به کنگره جهانى حضرت رضا(ع) الف:
مقالات فارسى (19 مقاله)
– احادیث صعب امام کاظم (ع):حسن مصطفوى
2 امام کاظم (ع) و عدم مشروعیت دشمنان: عباسعلى اخترى
3 امام کاظم (ع) و فرزندانش: مهدى انصارى
4 اوضاع اجتماعى جامعه اسلامى همزمان با دوران امامت امام کاظم (ع):
محمد کاظم خواجویان (م 1414 ق)
5 تحلیل عقل و تعقل در کلام امام کاظم (ع): سید ابراهیم سید علوى
6 توحید از دیدگاه امام کاظم (ع): محمد رضا امینزاده
7 جلوههاى امامت در احادیث تفسیرى امام کاظم (ع): محمد على مهدوىراد
8 چند نمونه از علوم قرآنى موسى بن جعفر (ع): سید ابوالفضل میرمحمدى
9 روایات و آراء امام کاظم در تفسیر قرآن کریم: محمد باقر محقق
10 سیره امام کاظم (ع) در برخورد با جریانهاى نامطلوب فکرى و اجتماعى:حسن صادقى
11 سیره امام کاظم (ع) در برخورد با طبیعت: سید مجتبى رودبارى
12 سیرى در زندگانى هفتمین پیشوا: سید على شاهچراغى
13 عقل و جهل از دیدگاه امام هفتم (ع): احمد بهشتى
14 فضائل و مناقب و خصائص امام کاظم (ع): حسن اللهوردیان طوسى
15 گفتارى درباره دعاهاى رسیده از امام کاظم (ع): محمد مهدى رکنى
16 گنجینه ادب (گزیده اشعار عربى و فارسى در مدح و رثاى امام کاظم):ناصرالدین انصارى
17 مناقب و مراثى حضرت موسى بن جعفر (ع): احمد احمدى بیرجندى
18 مواضع کلامى امام کاظم در برابر عقاید انحرافى: رسول جعفریان
19 وضعیتسیاسى عصر امام کاظم (ع):صادق آئینهوند
ب: مقالات عربى (12 مقاله)
1 استضائه القواعد الفلسفیه من نور احادیث الامام الکاظم: محمد مؤمن
2 الامام الکاظم (ع) عند اهل السنه: فارس حسون
3 الخطاب السیاسى للنظام العباسى (حول عصر الامام الکاظم(ع):محمد جعفرشمسالدین
4 دروس من سجن الامام الکاظم (ع): حسن موسى صفار
5 دورالعقل فى المعرفه الالهیه عند الامام الکاظم (ع): حسن عباس نصرالله
6 شهاده الامام الکاظم(ع): علاء الدین زیادى
7 قبسات من انوار علوم الامام الکاظم (ع): جعفر سبحانى
8 قضاء حاجه المؤمن فى احادیث و افعال الامام الکاظم (ع): محمد حسون
9 لقطان من حیاه الامام الکاظم (ع): سید محمد حسین فضل الله
10 المثل الخلقیه عند الامام الکاظم (ع): مهدى انصارى
11 موسى بن جعفر الکاظم (ع) و الفلسفه الالهیه: عبدالله جوادى آملى
12 السلک الناظم لدفناء مشهد الکاظم (ع): محمد رضا انصارى ه)
کتابهایى در تاریخ و جغرافیاى کاظمین
بل الصدى (ارجوزه فى تاریخ الکاظمیه) حسین على محفوظ کاظمى (این کتاببه عنوان تکمیل و تتمیم منظومه مرحوم شیخ محمد سماوى به نام صدى الفواد سرودهشده رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 571.
تاریخ حرم کاظمى شیخ محمد حسن آل یاسین، ترجمه غلامرضا اکبرى، مشهد، کنگرهجهانى امام رضا، 1371، وزیرى، 280 ص.
تاریخ کاظمین عباس فیض قمى 1328 (1395 ق)، قم، چاپخانه قم، 1372 ق، وزیرى،290 ص.
تاریخ الکاظمیه حسین على محفوظ (نسخه خطى آن در کتابخانه مولف در کاظمینموجود است).
رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 571.
تاریخ الکاظمیه شیخ راضى آل یاسین کاظمى (م 1372 ق) (بخشى از آن در مجلهالاصلاح چاپ بغداد به چاپ رسیده است) رک: الذریعه، ج3، ص279 و 280.
تاریخ المشهد الکاظمى شیخ محمد حسن آل یاسین کاظمى، بغداد، مطبعه المعارف،1387 ق، وزیرى، 335 ص، (این کتاب به فارسى ترجمه شده است.)
صدى الفواد فى تاریخ بلد الکاظم و الجواد (علیهماالسلام) شیخ محمد سماوى نجفى(1292 1370 ق)، نجف، مطبعه الطرى، 1372 ق /1949 م، رقعى، 71 ص.
(منظومهاى در 1120 بیت در تاریخ کاظمین است)
قبس من الکاظمین مسلم سید حسین موسوى، بغداد، الدار العربیه، بىتا، وزیرى،157 ص.
مشهد الکاظمین مصطفى جواد (نسخهاى از آن در کتابخانه موزه عراق در 170 صموجود است) رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 1.
المشهد الکاظمى فى العصر العباسى محمد حسن آل یاسین کاظمى، بغداد، مطبعهالمعارف، 1385 ق / 1962 م.
المشهد الکاظمى من بدء الاحتلال المغولى الى نهایه الاحتلال العثمانى شیخ محمدحسن آل یاسین، بغداد، مطبعه المعارف،1386 ق /1963 م
موسوعه العتبات المقدسه (قسم الکاظمین)
گردآورنده: جعفر خلیلى (1405 ق)،بیروت، موسسه الاعلمى،1407 ق /1987 م، وزیرى،3 ج.
این کتاب در برگیرنده مقالات گروهى از نویسندگان است; برخى از آنها عبارتند از:
1 الکاظمیه قدیما مصطفى جواد، ج 1 ، ص9 34.
2 حیاه الامامین الجوادین جعفر خلیلى، ج 1 ، ص37 75
3 الکاظمیه فى الشعر فواد عباس، ج 1، ص 75 90
4 الکاظمیه فى المراجع العربیه حسین على محفوظ، ج 1، ص18993
5 الکاظمیه فى المراجع الغربیه جعفر خیاط، ج 1 ، ص203 314.
6 السلک الناظم لدفناء مشهد الکاظم مصطفى جواد، ج 2، ص 4095
7 الکاظمین او المشهد الکاظمى جعفر خلیلى، ج3 ، ص 30 55.
8 بیوتات الکاظمیه حسین على محفوظ، ج3، ص59 182.
منبع: فرهنگ کوثر 1377 شماره 15