هفتمین و آخرین نشست علمی از سلسله نشست های «مدرسه تاریخ فاطمی» با عنوان:«تحلیل نقش تمدنی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)» با ارایه حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی اکبر عالمیان عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه برگزار شد.
دکتر عالمیان تحلیل و تبیین نقش تمدنی حضرت زهرا(سلام الله علیها) را بر سه محور«بن مایه»، «تبلور» و «مولفه ها» استوار دانست و در تعریف مفهوم تمدن گفت: «تمدن یکی از مصطلحاتی است که تعاریف متعدد و در برخی موارد متشتتی از آن ارائه شده است. با این حال آنچه به عنوان نقطه مشترک بسیاری از دیدگاه های دانشمندان به ویژه دانشمندان علوم اجتماعی در تعریف آن به شمار می آید، «وجود سازمان و نظم اجتماعی و پیشرفت مادی و معنوی انسان» است. در نگاه متفکرین بزرگ اسلامی نظیر امام خمینی و علامه جعفری نیز که با رویکردی ارزش مدارانه همراه است، تمدن به مثابه پیشبرد اهداف مادی و معنوی انسان‌ها در همه ابعاد مثبت مبتنی بر معیارها و شاخص‌های اسلامی تعریف می شود.»
این پژوهشگر دینی با تاکید بر این نکته که تمدن اسلامی، تمدنی توحیدی است که غایت القصوای آن تشکیل یک جامعه توحیدی است، خاطر نشان کرد: « بر این اساس آنچه به عقیده بنده در تعریف تمدن می توان تعریف کرد این است که تمدن به معنای هر عاملی است که موجب پیشرفت همه جانبه جامعه می شود. این پیشرفت با تعالی انسان و جامعه صورت می پذیرد و برای رسیدن به تعالی مورد نظر، باید به قرب الهی رسید. در واقع تمدن یعنی پیشرفت تعالی محور به گونه ای که این پیشرفت انسان و جامعه را به خداوند و ارزش های توحیدی نزدیک تر کند. بر اساس همین تعریف ارزش مدارانه می توان نقش ذوات مقدسه معصومین(علیهم السلام) را در تمدن سازی جامعه مورد تحلیل قرار داد.»
مدیر گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت، محور اول نقش تمدنی حضرت زهرا(سلام الله علیها) یعنی «بن مایه» را با تحلیل شخصیت تمدن ساز حضرت مورد تاکید قرار داد و بر همین اساس، «کوثر بودن» دختر گرانقدر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را بن مایه اصلی این نقش تمدنی بر شمرد و گفت:«کوثر بودن حضرت یعنی خوبی‌ها و نیکی‌های فراوانی که برای جامعه به جا گذاشتند و این فضائل از جمله عوامل رشد و پیشرفت تمدن‌ها در یک جامعه به شمار می آید.» وی افزود: « رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرموده اند اگر همه نيكي ها و خوبي ها و ارزش هاي عالم به صورت يك شخص در آيد، آن شخص فاطمه(سلام الله علیها) است، بلكه برتر و بزرگتر است. این جمله حضرت نشان دهنده این واقعیت است که خیر کثیر بودن دختر بزرگوارشان موجب برکت دهی به جامعه شده و پیشرفت تعالی محور را نصیب جامعه می کند.»
استاد جامعه المصطفی العالمیه در تبیین محور سوم بحث خود، به موضوع «تبلور نقش تمدنی» حضرت زهرا(سلام الله علیها) اشاره کرد و مسئله «اسوه بودن» ایشان را مورد تاکید قرار داد و گفت: « حضرت اسوه است و اسوه بودن ایشان تمدن ساز است و عامل قرب به درگاه الهی. اندیشه‌ها و زندگی و سیره حضرت زهرا(سلام الله علیها) که ظرفیت جامعه‌سازی و هدایت جامعه به سوی تمدن را دارد، فراتر از زمان و مکان است.» دکتر عالمیان افزود: «مولفه اصلی تمدن سازی حضرت زهرا(سلام الله علیها) همین اسوه بودن ایشان برای برای جامعه است که این مهم را باید در دو عرصه دلالت های رفتاری و دلالت های گفتاری ایشان مورد تحلیل قرار داد.»
عضو شورای علمی گروه تاریخ مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) دلالت های رفتاری تمدن ساز و تمدن گستر حضرت را شامل مولفه های نظیر: اسوه در رفتارهای فردی(تنظیم روابط با خداوند، نیکی به والدین، انفاق و مواسات، ایثار)، اسوه بودن در رفتارهای سیاسی( حمایت از پدر و همسر بزرگوارشان) و اسوه در رفتارهای اجتماعی(حجاب و عفاف،کار و تلاش، سبک زندگی) دانست و در تبیین دلالت های گفتاری نیز به خطبه فدکیه به عنوان «مانیفست تشیع» اشاره کرد و محورهایی نظیر: خدا شناسی، پیامبر شناسی، قرآن شناسی، دفاع از نبوت و ولایت و امامت و تبیین عقلی آموزه‌های دینی را دلالت های تمدنی در گفتار حضرت برشمرد.
در پایان این نشست به پرسش های حاضران پاسخ داده شد.
