به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «آشوریها در غرب ایران» به همت گروه تاریخ و باستانشناسی خانه اندیشمندان علوم انسانی در سالن خیام خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
کامیار عبدی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: تمدن عیلام اولین تمدنی است که حدود ۳۳۰۰ سال قبل از میلاد در جنوب غربی ایران شروع میشود و بعد تا دوره هخامنشیان ادامه پیدا میکند. عیلامیان از مردم بومی ایران بودند قبل از اینکه آریاییها به سرزمین ایران بیایند. در اواخر دوره عیلام و اوایل دوره روی کارآمدن پارسیان، یک فرهنگ مشترک عیلامی-پارسی را در منطقه میبینیم.
وی افزود: عیلامیها از خودشان منابع مکتوب باقی گذاشتند. در کنار این تمدن و در همسایگی آنان، تمدن بین النهرین که آشور، بابل و سومر را در بر میگرفت، وجود داشت. بینالنهرین یک تمدن بسیار نویسا است. تا حدود دوره اشکانی و ساسانی، رگههایی از تمدن بینالنهرین باقی ماند. دوره آشور نو، اوج تمدن بینالنهرین بوده است. آشوریها بسیار جنگجو بودند و روابط پر فراز و نشیبی با عیلامیها داشتهاند.
در ادامه مهرداد ملکزاده از باستانشناسان بیان کرد: ما هشت ایالت آشوری در خاک ماد را میشناسیم. مهمترین کاری که در مورد ایالتهای آشور صورت گرفته است، کار امیل فورر بوده است. بعد از جنگ جهانی دوم، شاهد حضور باستانشناسان آمریکایی و اروپایی در ایران بودیم. یکی از مهمترین بحثهایی که درباره جغرافیای آشور با آن مواجهایم، کمینهنگاری و بیشینهنگاری است.
وی به کتابی مهم در این زمینه اشاره کرد و گفت: یکی از کتابهایی که با دیدگاه متعادل نوشته شده است، کتاب پیر بریان است که نشان میدهد چقدر شاهراه خراسان بزرگ، مهم است. علی رغم پژوهشهایی که در مورد جغرافیای تاریخی دوره آشور صورت گرفته است اما ما هنوز باید پژوهشهای خودمان را ادامه دهیم. اما پژوهشگر باید نه به دام کمینهنگری افتد و نه به دام بیشینهنگری.
در ادامه سجاد علی بیگی، عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه، بیان کرد: آشوریها لشکرکشیهای متعددی به غرب و شمال غرب ایران داشتهاند. ظاهراً دورترین جایی که در شرق درنوردیدهاند، منطقه کوه دماوند فعلی است. آشوریها سنتی داشتهاند که معمولاً کاخهایشان را با سنگ نگارهها میآراستند. اما این سوال پیش میآید که آشوریان سنگ خام مورد نیاز خود برای نقوش برجسته و کتیبههای درون کاخها را از کجا میآوردند؟ نگارههای متعددی در کاخ های آشوری هست که نشان میدهد آشوریها با استفاده از جریان آب رودخانهها، سنگهای بزرگ را جابجا میکردند. در کرمانشاه و در منطقه کوزران با یک محوطه باستانی مهم روبهرو هستیم.