چکیده
کشور پاکستان قبل از استقلال به سال 1497 م جزو هندوستان بوده است. لذا از حیث حوزی تابع لکهنؤ بوده است و در زمینه مدارس علمیه شیعی، استقلالی از خود نداشته است. چون مبنای وجودی این کشور اسلام بود، نیاز به مراکزی برای نشر و ترویج معارف اسلامی داشت. از این رو، مدارس علمیه پا به معرض وجود گذاشتند.
پس از استقلال پاکستان به علت مشکلات سیاسی و اقتصادی، ارتباط مدارس پاکستان با مرکز لکهنؤ منطقع گشت. لذا علمای پاکستان سعی بر تأسیس مدارس و نظام حوزوی در پاکستان نمودند. در این راستا چند مدرسه دینی شیعی در پاکستان به وجود آمدند و شروع به کار نمودند. پس از انقلاب اسلامی ایران، تعداد مدارس شیعی در پاکستان افزایش یافت.
پس از انقطاع از لکهنؤ با برگزاری جلسات متعددی، وفاق العلماء الشیعه با هدف ایجاد اتحاد و هماهنگی بین علمای شیعه پایه ریزی شد و بعدها اهمیت و ضرورت آن زاویه های بیشتری پیدا کرد و در امور سیاسی و اجتماعی و امور مربوط به مدارس نقش مهمی را به دست گرفت.
بیان اهمیت، نقش مؤثر نیز وضعیت کنونی مدارس علمیه پاکستان خیلی ضروری است. آینده ملت تشیع و مدارس پاکستان فعالیتهایی در زمینه های اجتماعی و مذهبی به دوش دارند.
از آنجا که هنوز مدت زیادی از استقلال پاکستان و تأسیس مدارس شیعه آن نگذشته است؛ لذا این نهاد انسجام نیافته است و دچار مسائل و مشکلات گوناگونی می باشد که باید راه حل هایی برای برون رفت از این مشکلات آموزشی، مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، رفاهی و اخلاقی – فرهنگی تلاش نمود.
خاتمه: این پژوهش با هدف اصلاح و پیشبرد اهداف متعالی مدارس شیعی در پاکستان و آگاه نمودن افراد مسئول از مسایل و راه حل های آنها تدوین یافته است تا مدارس شیعی پاکستان به صورت بهتری اداره شوند و به اهداف متعالی آن نزدیک شوند.
