فراماسونری تشکیلات سیاسی پنهانی است که تلاش می کند ماهیت و برنامه‌های خود را از منظر عمومی مخفی نگه دارد. این تشکیلات در تاریخ سیاسی ۲۰۰ ساله اخیر ایران نقش داشته و در میان سیاستمداران ایرانی دارای عضو بوده است. از مهمترین فعالیت‌های این تشکیلات، دخالت در امور مهم سیاسی و تصمیم‌گیری های مهم مسئولان سایر کشورها است تا به منافع خود دست یابند.
اهمیت فراماسونری
سال‌های مدیدی است که مردم با تشکیلات اسرار آمیزی در کشورهای جهان با نام فراماسونری روبرو هستند. اما هنوز با همه اطلاعاتی که وجود دارد، پی بردن به اسرار آنها مبهم و دشوار است و گفته‌های آنان نیز حاکی از تلاششان برای حفظ اسرار و مخفی نگاه داشتن اندیشه‌های آنهاست.[۱]
بحث از فراماسونری، از مسائلی است که در تاریخ معاصر ایران دارای اهمیت فراوانی است. به این دلیل که ادعا شده، اعضای این گروه، در سیاستگذاری‌ها و تصمیم گیری‌های مسئولان رده بالای ایران نقش‌های مهمی را ایفا می‌کرده است. آشنایی با فراماسونری بیشتر نفوذ و دامنه دخالت‌های بیگانگان در امور ایران را برملا می‌سازد.
پیدایش فراماسونری در جهان
تشکیلان فراماسونری در قرن یازدهم در اروپا، توسط «معماران» یا «ماسون‌ها» به وجود آمد که هسته اصلی شهرها به دست آنان ساخته شده بود. معماران یا ماسون‌ها برای اعتبار کار خود آموزش این حرفه را برای دیگران ممنوع ساخته و رمز و راز آن را برای خود حفظ کردند. از سال ۱۰۹۳ میلادی اتحادیه فراماسونی شکل گرفت؛[۲] در زبان انگلیسی به free masony -Mason تعبیرمی شود؛ در فرانسه franc Maconnerie گفته می‌شود؛ در زبان عربی «البنایه الحره» ماسونیه اطلاق می‌شود و در فارسی نیز با کلماتی همچون فراموشخانه، فراماسون، فرای ماسیان، فریمسان، فریمسن و بنایان آزاد بکار می‌رود.
در اوایل قرن ۱۶ مکانهای خاص به نام «لژ» برای تعلیم و تعلم تشکیل گردید که تا به امروز ادامه دارد. نخستین لژها در آلمان تشکیل گردید که آن را لژ بزرگ نامیدند و لژهای فرانسه و فراماسونری انگلستان بر پایه آنها مستقر شد.[۳] از سال ۱۷۱۷ میلادی تشکیلات فراماسونری در انگلستان به صورت یک ابزار سیاسی در می‌آید.[۴]
فراماسونری در ایران
پیشینه فراماسونری در ایران به اواخر قرن ۱۷ میلادی بر می‌گردد. منشأ آن نیز عده‌ای از تجار و افرادی بودند که به هندوستان سفر می‌کردند. تعداد آنان بسیار زیاد بوده که از بین آنها می‌توان به میرزا عبداللطیف شوشتری جزایری اشاره کرد.[۵] وی در کتاب خود به نام تحفته العالم از این سازمان، به بهترین وجه نام برده و پیشرفت و تحول در ایران را به آن طریق محدود می‌کند.[۶]
با ورود سِر جان مُلکم در سال ۱۸۰۰ میلادی به ایران، هیچگاه ایران از دوستان دولت انگلیس خالی نگردید. پس از وی، سرهارفورد جونز به ایران آمد. او از جمله اولین مبلغین فراماسون لندن بود که در ایران این محفل را دایر کرد. افراد دیگری همچون فریزر جاسوس کهنه‌کار انگلستان، سرگور اوزلی مرت، سر آرتور هاردینگ بودند که فعالیت‌های ماسونی را گسترش دادند. در بین ایرانیان نیز، محمدعلی فروغی و شریف امامی از اعضای معاصر فراموسونی‌های ایران شناخته شده‌اند.
طبق اساسنامه فراماسونری، آنان، کاری به دین و مذهب ندارند و از نظر آنها پیروی از آن مردود است؛ اختلافات شخصی، سیاسی و ملی را نباید اعضاء به انجمن سرایت دهند و همه اعضاء ملزم به پیروی و پنهان کردن اصول آن سازمان هستند.
منابع
1- ژرژ لامبلن، اسرار سازمان مخفی یهود، ترجمه مصطفی فرهنگ، ص۴۲.
2- ویل دورانت، تاریخ تمدن، جلد ۱۳، ص۱۰۱.
3- اسماعیل رائین، فراموشخانه و فراماسونری در ایران، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۷، ج۱، ص۵۰.
4- محمد خاتمی، پیشین، ص۱۶.
5- همان، ص۶۱.
6-عبداللطیف شوشتری، تحفته العالم، ص۳۹۱.
