این نشست نخستین نشست «نقد نظریه از امامیه تا اثنی عشریه» بود که به همت انجمن تاریخ پژوهان و با همکاری دبیرخانه نهضت آزاداندیشی و تولید علم، سال 1385 در قم برگزار شد و به نقد مقاله کلبرگ، پرداخت. دکتر صفری، سخنران این نشست، درباره این موضوع گفت: اعتقاد به این که امامیه از آغاز اثنی عشریه بوده، بحثی بین دو رشته تاریخ و حدیث است و از این دو ابزار می توان استفاده کرد.
وی با بیان این مطلب که سید حسین مدرسی در کتاب «مکتب در فرایند تکامل» و کلبرگ معتقد به نظریه از امامیه تا اثنی عشریه بوده اند، گفت: پیامبر در آغاز از دوازده تا بودن امامان سخن گفته بود. در حالی که شیعیان به این احادیث توجه نداشتند و دلیل این بی توجهی عثمانیه بود که ابوبکر و عمر و عثمان را نیز جزو دوازده امام می دانستند.
در ادامه سخنان دکتر صفری، دکتر الویری یکی از نقادان بحث مطالبی را ارائه کرد و گفت: کلبرگ معتقد است که اساس دیدگاه اثنی عشری که وجود دوازده امام و غیبت دوازدهمین آن ها بوده، از آغاز و در دوره خود امامان وجود نداشته است. برخی نیز معتقدند که این اعتقاد کلبرگ برگرفته از هم نشینی و هم صحبتی با سید حسین مدرسی است.
وی علت بی اطلاعی شیعیان را از دوازده گانه بودن امامان در زمان آن ها، تقیه دانست و گفت: نمی توان عنصر تقیه را در زندگی امامان کم اهمیت دانست. آن ها به دلیل بسیاری از مسائل و به ویژه غیبت امام زمان(عج)، به ناچار از دوازده تا بودن امام صحبت نمی کردند و به شیعیان و پیروان خاص خود نیز مطلبی نگفته بودند.
در پایان این نشست استاد زینلی به نقد نظریه کلبرگ پرداخت و گفت: بسیاری از بزرگان اهل سنت در گذشته قائل به دوازده خلیفه و امام پس از پیامبر بوده اند و این نظریه جدیدی نیست وباید گفت این احادیث مصداقی جز ائمه نخواهد داشت.
مشروح گزارش را در کتاب تاریخ در گذرگاه نقد، در قالب پی دی اف بخوانید.
