نام کمیسیون: سبک زندگی امام حسن(ع) و میراث علمی فکری
با توجه به ضرورت نشر و فراگیرشدن سبک زندگی معصومین(ع) در جامعه براساس فرمایشات مقام معظم رهبری این کمیسیون تشکیل و به فعالیت پرداخت. حاضرین در کمیسیون 25 تا 30 نفر از فرهیختگان حوزه و دانشگاه از داخل و خارج کشور بودند که در دو نوبت به ارائه مقالات و ارائه نقطه نظرات خود پیرامون سبک زندگی امام حسن(ع) و میراث علمی ایشان پرداختند.
جلسه اول کمیسیون
* یکشنبه عصراول تیرماه *
هیات رئیسه کمیسیون در این نوبت عبارت بودند از:
حجت الاسلام و المسلمین فاکرمیبدی؛ رئیس کمیسیون
حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن تبریزی؛ نائب رئیس
حجت الاسلام و المسلمین آل ایوب؛ دبیر کمیسیون
جلسه در ساعت 16:30 با تلاوت آیاتی چند از کلام الله مجید آغاز و دبیر جلسه ضمن معرفی اجمالی اعضاء کمیسیون از حاضرین خواست پیشنهادات و انتقادات خود را برای بهبود وضعیت در آینده ارائه دهند.
در این جلسه تعدای از حاضرین به ارائه مقاله خویش پرداختند که اسامی ایشان با اهم نکاتی که ذکر کردند ذیلا می آید.
* دکتر محمدفاکر میبدی؛ استادجامعة المصطفی العالمیه
عنوان مقاله:امام حسن مجتبی و تفسیر قرآن
ایشان ضمن پیچیده وحساس خواندن دوران امامت امام حسن(ع) یادآور شدند که در عین حال امام(ع) از وظیفه خود که همان هدایت جامعه به سمت خداوند بود لحظه ای غافل نشدند. در مقدمه مقاله به تعریف و توضیح واژه هایی مثل تفسیر، گونه های تفسیری، عناصر تفسیر، ویژگی های روایات تفسیری امام حسن(ع) و معرفی اجمالی مفسران آن عصر پرداختند.
ویژگی های روایات تفسیری امام حسن(ع)
1. مصداق یابی برای آیات در همه زمان ها و مکان ها
2. تفسیر به مصداق
3. بیان مراد جدی از آیات قرآنی
4. تصحیح برداشت و تفسیر نادرست از آیه
گونه های تفسیری توسط امام مجتبی عبارتند از:
1. تفسیر آیات به آیات
2. تفسیر تاریخی
3. تفسیر فقهی و تاسیس قاعده فقهی
4. تفسیر عملی قرآن
5. تفسیر اجتماعی قرآن
یکی از مباحثی که در این مقاله مورد بحث قرارگرفته است ولی توان این بحث را به مثابه یک جمله معترضه محبوب کرد، صلح از نگاه قرآن است.
* جناب آقای بهرام جبارلو شبستری، فوق لیسانس علوم ارتباطات
ایشان در ابتدا بحث ادراکی بودن انسان را مطرح کردند و برهمین اساس متذکر شدند که انسان کارهای خود را بر پایه بایدها و نبایدها تنظیم کند. در این مقاله به ارتباط انسان با دیگران از نگاه امام حسن(ع) پرداخته شده است.
احادیث امام حسن(ع) در این زمینه با رویکرد ایجابی:
1. خوشرفتاری
2. همدلی با مردم
3. دوستی بامردم
4. یاری کردن مردم
5. محبت به مردم بدون منت
6. صبر شکیبایی بین مردم
7. داشتن رو حیه تشکر از مردم
احادیث امام حسن(ع) در این زمینه با رویکرد اجتنابی:
1. پرهیز از بخل
2. پرهیز از غرور
3. پرهیز از حسد
4. پرهیز از تمع
5. پرهیز از تمنای منجر به حقارت
6. پرهیز از پیمان شکنی
7. پرهیز از شوخی زیاد و بی جا
در پایان نویسنده بر لزوم تئوریزه شدن این رهنمودها در سطح ملی و بین المللی تاکید کردند.
* سرکار خانم سمیه السادات موسوی؛ دانش آموخته جامعة الزهرا مقطع کارشناسی ارشد، رشته اخلاق تربیتی
موضوع مقاله:سیره اخلاقی امام حسن(ع)
سیره اخلاقی امام حسن(ع) را بر سه بخش می توان توضیح داد:
1. اخلاق بندگی: رابطه انسان با خدا
2. اخلاق فردی، فضایل و رذایل مربوط به حیات فردی انسان فارغ از ارتباط او با دیگران
3. اخلاق اجتماعی: نوع ارتباط انسان با سایر افراد مولف برای هریک از بخش هایی از سیره امام حسن(ع) آوردند.
* آقای محمد احسانی؛ دانش آموخته جامعتة المصطفی العالمیه استاد دانشگاه اهل بیت(ع) کابل
موضوع مقاله:روش های تربیتی در سیره امام حسن(ع)
نویسنده در آغاز به نقش تربیت در بهبود سبک زندگی اشاره داشته و کار تربیتی را کاری سخت نیازمند به حوصله دانستند.
سه بخش در تربیت هر شخص وجود دارد:
1. عقاید و باورها
2. حب و بغضها
3. رفتارها
بین این سه بخش ترتب وجود دارد یعنی در صورتی گرایشها درست می شود که باورها درست باشد و…
امام مجتبی با روشهای زیر به سه بخش فوق پرداختند:
1. روش پاسخ به شبهات
2. روش بصیرت دهی
3. روش پرورش باورهای دینی
4. روش اصلاح رفتار نادرست
5. روش مهر و محبت با
6. روش مسالمت و صلح
* آقای حبیب الله طاهری؛ دانش آموخته جامعة المصطفی العالمیه عضو مرکز آموزشی اهل بیت(ع) کابل
موضوع مقاله:امام حسن در آینه اخلاق
مقاله دارای دو بخش است:
1. مباحثی مربوط به ولادت، نامگذاری و… راجع به امام دوم
2. فضایل اخلاقی امام حسن(ع)
ایشان بر تاکید قرآن و فلسفه بعثت پیامبر اکرم(ص) بر محور اخلاق اشاراتی داشته و به مصادیق رعایت اخلاق توسط امام مجتبی(ع) اشاره داشتند:
1. جود و بخشش
2. تعامل با مردم
3. صبر و مقاومت
4. عفو و گذشت
5. تواضع و فروتنی
6. حلم و بردباری
7. شجاعت امام
در پایان جلسه بنا به درخواست ریاست محترم کمیسیون اعضاء و حضار محترم به ایراد پیشنهادات و انتقادات خویش پرداختند که ذیلا می آید:
1. مباحث توصیفی است و باید تحلیل باشد.
2. بحث ها باید راهکاری باشد تا در سطح جامعه به شکل رفتار و عمل مردم درآید.
3. خلاصه مقاله ها قبل از برگزاری کمیسیون در اختیار اعضاء باشد.
4. امکانات الکترونیکی برای ارائه مقاله ها به صورت پاورپونت فراهم گردد.
* نوبت دوم، صبح دوشنبه دوم تیرماه *
هیات رئیسه :
1. آیت الله صالحی؛ رئیس
2. جناب حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری؛ نایب رئیس
3. جناب حجت الا سلام و المسلمین آل ایوب؛ دبیر کمیسیون
اولین کسی که در این نوبت به ارائه پرداخت آقای دکتر محسن صمدانیان بود
موضوع مقاله:سبک زندگی از منظر غربیان
دکتر صمدانیان عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان است در حال حاضر به تدریس در رشته حدیث و علوم قرآنی در این دانشگاه مشغول است. ایشان انگیزه خود از نگارش این مقاله را، فرمایشات مقام معظم رهبری می داند و معتقد است باید به مقوله سبک زندگی با پارامترهای دینی و معنوی پرداخت.
ایشان ضمن تعریف سبک زندگی از ضرورت این بحث در جامعه امروزی سخن گفتند.
از آن جا که این مقاله با مساعدت خانم زهرا محققیان نوشته شده بود
بقیه ی مطالب را خانم محققیان ارائه کردند، ایشان دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان هستند. ایشان براساس الگوی وپرفرمایشات امام حسن(ع) را مورد بحث قرار دادند.
انسان ها سه خصوصیت دارند:
1. نگرش ها
2. گرایش ها
3. کنش ها
برای هریک از این الگو فرمایشات امام حسن(ع) ذکر کردند.
* سرکارخانم زینب محمدعیسی، مسئول خیریه حضرت زینب لبنان
موضوع مقاله: مسیرة الامام حسن(ع) الجهادیه فی دینا میاتها
ایشان یک سیر تاریخی از دوران کودکی امام حسن(ع) تا شهادت ایشان را مطرح و به مشکلات دوران امامت امام حسن(ع) مثل مکار بودن معاویه، خیانت یاران و نزدیکان امام حسن(ع) اضمحلال مردم، وجود خوارج و… اشاره داشت. ایشان، صلح امام حسن(ع) را یک جهاد بی صدا خواندند و زمینه ساز حرکت های بعدی شیعه دانستند.
* سرکارخانم سیده زهرا موسوی، کارشناس ارشد تعلیم و تربیت جامعة الزهرا(س)
موضوع مقاله :سبک زندگی فرهنگی امام حسن(ع)
در این مقاله به نقش امام حسن(ع) در غنای فرهنگ اسلامی توجه شده است.
مولف بهره گیری امام حسن(ع) از سه معصوم گام مثبتی در این جهت می داند و مقاله خود را در دو بخش تنظیم کرده است:
1. مفهوم شناسی
2. سیره عملی فرهنگی امام حسن(ع)
در هر بخش توضیحاتی درباره آن بخش ارائه دادند.
* سرکار سعیده اقارب پرست، دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث دانشگاه اصفهان
موضوع مقاله:گونه شناسی روایات امام حسن(ع)
ایشان روش خویش در این مقاله را توصیفی تحلیلی ذکر کردند و برای امام حسن(ع) پنج گونه روایت ذکر کردند و از میان این گونه ها به روایت تفسیری فقط پرداختند.
روایات تفسیری امام حسن(ع) دارای اقسام زیر است:
1. واژه های قرآنی
2. شرح و توضیح آیات برای رفع ابهام
3. تفسیر قرآن به قرآن
4. تفسیر قرآن به سنت
5. روایات بطنی و تاویلی
6. روایات جرح و تطبیق
7. …
* دکتر مرضیه محصص؛ استاددانشگاه الزهراء و دانشگاه شهیدبهشتی
موضوع مقاله:گذاری بر اخلاق اجتماعی در آموزه های امام حسن(ع)
ایشان محورهای زیر در احادیث امام حسن(ع) را از فاکتورهای اخلاق اجتماعی دانستند:
1. توجه به مسجد
2. دوستیابی
3. ویژگی اخلاقی در روابط اجتماعی
4. عفووگذشت
5. احساس مسئولیت در قبال جامعه
6. مدارا در برابر مردم و حاکمیت
پیشنهادات و نقطه نظرات اعضاء در پایان جلسه:
1. گنجاندن درس سبک زندگی در متون درسی و آموزشی
2. تشکیل کارگروه هایی برای عملی کردن مباحث مطرح شده در کمیسیون، در سطح جامعه و خانواده ها
3. ایجاد شبکه مستقل ماهواره ای با عنوان سبک زندگی
4. تبدیل مطالب طرح شده در قالب نرم افزارهای مختلف و قرارگرفتن آن در دست اقشار مختلف جامعه
5. برگزاری دوره های سبک زندگی برای خانواده ها.
/پایان/