زندگينامه علمى دکتر نعمت الله صفرى فروشانى
سوابق علمى
1. تحصیلات حوزوی
– ورود به حوزه علميه قم در سال 1355.
– تحصيل در حوزه هاى علميه شهرهاى: اصفهان و قم، 9 سال درس خارج آیات عظام آقایان: مؤمن، اسماعیلپور، وحید خراسانی، مکارم شیرازی و جوادی آملی.
2. تحصیلات دانشگاهی
– كارشناسى ارشد(M.S) رشته الهيات و معارف اسلامی از دانشگاه تربيت مدرس قم.
عنوان پايان نامه: «غاليان كاوشى در جریانها و برآیندها تا قرن چهارم هجرى» تاریخ دفاع: 1374.
– دكترى(Ph.D) رشته تاريخ و تمدن ملل اسلامى از دانشكده الهيات دانشگاه تهران.
عنوان رساله: «ارزيابى منابع مكتوب اماميه درباره زندگانى ائمه از آغاز تا پايان نيمه اول قرن پنجم هجرى،» تاريخ دفاع: 1385.
تدريس:
الف. کارشناسی ارشد:
ردیف | عنوان درس |
1 | تاریخ تمدن اسلامی |
2 | تاريخ علم و تمدن در اسلام |
3 | تاريخ عصر غيبت صغرى |
4 | تاريخ اسلام |
5 | تاريخ حديث |
6 | تاريخ و سيره ائمه اطهار(ع) |
7 | تاريخنگارى تشيع |
8 | معارف اسلامى |
9 | تاریخ فرق و مذاهب اسلامى |
10 | تاريخ علوم اسلامی |
11 | تاريخ فرق شيعى |
12 | راويان فريقين |
13 | روش پژوهش در تاریخ و سیره ائمه(ع) |
14 | جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی |
15 | مأخذشناسی ائمه(ع) |
16 | شناخت مأخذ تاریخ تشیع |
17 | مأخذشناسی تمدن اسلامی |
ب. دکتری:
ردیف | عنوان درس |
1 | نقد منابع تاریخ تشیع |
2 | تاريخ تشيع |
3 | تاریخ تمدن اسلامی |
محل تدریس
ردیف | نام دانشگاه |
1 | دانشكده الهيات دانشگاه تهران |
2 | دانشگاه مفيد قم |
3 | جامعه الزهراء |
4 | مركز تخصصى مهدويت |
5 | دفتر تبليغات اسلامى، بخش خواهران |
6 | مجتمع آموزش عالی امام خمينى (ره) |
7 | مؤسسه آموزشىوپژوهشى امام خمينى (ره) |
8 | مجمع جهانى اهل بيت (عليه السلام) |
9 | مركز تخصصى تاريخ حوزه علميه قم |
10 | دانشگاه معارف اسلامی |
11 | مجتمع آموزش عالی فقه و معارف اسلامی |
12 | دانشگاه ادیان و مذاهب |
مديريتها و سمتهای علمى:
ردیف | مرکز | سال |
1 | مدير گروه تاريخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمينى (ره) | 1379 تاكنون |
2 | مدير گروه تاريخ اسلام پژوهشكده تاريخ و سيره اهلبیت(ع) | 1382 ـ 1381 |
3 | مدیر مسئول مجله سخن تاریخ | سال 1385 تاکنون. |
4 | مدیر بخش تاریخ دائره المعارف حرمین شریفین | سال 1387 تاکنون |
5 | عضو شورای عالی پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت(ع) | 1381 تا کنون |
6 | عضو شورای علمی مرکز تخصصی تاریخ( وابسته به حوزه علمیه قم) | 1384 تا کنون |
7 | عضو هیئت تحریریه مجله طلوع( مجتمع آموزش عالی امام خمینی) | 1384 تا کنون |
8 | عضو هیئت تحریریه مجله نامه تاریخ پژوهان ( وابسته به معاونت پژوهش حوزه علمیه قم) | 1382 تا کنون |
9 | عضو شورای سیاستگزاری و هیئت علمی همایش بین المللی تشیع و خاورشناسان | سال1385 تا 1387 |
سوابق پژوهشى:
الف.همكارى با مراكز پژوهشى:
1. مركز تحقيقات استراتژيك وابسته به مجمع تشخيص مصلحت.
2. سازمان اوقاف.
3. صدا و سيما.
4. مركز تحقيقات دارالحديث.
5. مركز معجم فقهى.
6. معاونت پژوهشى جامعه المصطفی العالمیه.
7. معاونت پژوهشى حوزه علميه خواهران.
8. پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامى (پژوهشكده تاريخ و سيره و پژوهشكده فقه وحقوق).
9. پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى (دانشنامه فاطمى).
ب. مشاركت در پژوهشها:
1. احكام حكومتى و مصلحت، به مديريت حجه الاسلام سيف الله صرامى، پژوهش فرهنگى برگزيده، 1376.
2. حكومت اسلامى در انديشه فقهيان شيعه، به مديريت حجهالاسلام محمدكاظم رحمان ستايش، پژوهش فرهنگى برگزيده 1376.
3. كتابشناسى فقاهت، به مديريت آقاى محمد نورى (چاپ نشده).
4. پرسشها و پاسخها، بخش فرهنگى نهاد رهبرى در دانشگاه ها، رمضان 82.
5. پرسش ها و پاسخ ها، بخش فرهنگى نهاد رهبرى در دانشگاه ها، محرم 82.
6. فرق تشیع انجمن ادیان و مذاهب حوزه علمیه قم( بخش غالیان) سال 1387.
7. فرق تسنن( بخش راهنمای مطالعات فرقهشناسی) دانشگاه ادیان و مذاهب سال 1386.
8. تاریخ در گذرگاه نقد، انجمن تاریخ پژوهان، سال 1388.
آثار علمى:
الف) كتاب: (نام كامل كتاب / انتشارات / سال چاپ)
1. غاليان، كاوشى در جريانها و برآيندها، بنياد پژوهش هاى اسلامى آستان قدس رضوى، 1378 ش.
2. نقش تقيه در استنباط، بوستان كتاب، قم، 1381.
3. حکومت اسلامی در اندیشه فقیهان شیعه) کار مشترک با آقای رحمان ستایش) سال 1385، مجمع تشخیص مصلحت نظام
4. مكه در بستر تاريخ، انتشارات جامعهالمصطفی العالمیه، 1386.
5. خورشید شب(تحلیلی از اوضاع سیاسی زمان امامت امام رضا(ع)، استان قدس رضوی سال 1387.
6. كوفه از تأسيس تا قيام عاشورا.
ب) مقالات:
ب/1) مقالات علمی –پژوهشی
1. تحلیلی بر قیامهای علویان در دوران امام رضا(ع) و ارتباط آن با ولایتعهدی، مجله علمی پژوهشی شیعه شناسی، شماره26 سال 1388.
2. الارشاد و تاریخنگاری زندگانی ائمه(ع) مجله علمی پژوهشی شیعهشناسی شماره 22 سال 1387.
3. محمد بن جرير طبرى آملى و دلائل الامامه، مجله علمى پژوهشى علوم حديث، ش 38 ـ 37 سال 1385.
4. حسینبن عبدالوهاب، عیون المعجزات، مجله علمى پژوهشى علوم حديث، ش 41 سال 1386.
ب/2) مقالات علمی –پژوهشی مشترک
1. بررسی رجالی شرطه الخمیس، فصل نامه علمی پژوهشی شیعه شناسی، ش34، سال 1391
2. گونه شناسی مدعیان دروغین وکالت امام زمان در عصر غیبت صغری، فصل نامه علمی- پژوهشی مشرق موعود، ش19
3. چگونگی طرح وکلا در منابع امامی دوره غیبت صغری، فصل نامه علمی پژوهشی مشرق موعود، ش24، 1391
4. تبیین معنایی اصطلاح علمای ابرار با تاکید بر جریانات فکری اصحاب ائمه، اندیشه نوین دینی، ش31 ، سال 1391
5. تعامل امام رضا(ع) با فرقه زیدیه، تاریخ اسلام، سال سیزدهم، شماره دوم، تابستان 91
6. امام رضا و فرقه واقفیه، پژوهشهای تاریخی، سال چهارم، شماره دوم، تابستان 91.
7. علم انساب نگاری و جایگاه آن در طبقه بندی علوم/ تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی، ش7، سال 1391
ب/3) مقالات علمی- ترویجی
1. واکاوی در هویت و زندگی مادر امام زمان(عج)، فصل نامه علمی ترویجی انتظار موعود، ش37، سال 1391
ج/4) مقالات علمی- تخصصی
1. احكام حكومتى و خمس، كنگره نقش زمان و مكان در اجتهاد، ج 11، سال 1374.
2. رساله حق و حكم و شرح حال شيخ محمدهادى تهرانى، نامه مفيد، ش 4، سال 1374.
3.جريان شناسى غلو، علوم حديث، ش 1، سال 1375.
4. جريان شناسى غلو (2) (بررسى متهمان به غلوّ در كتاب الضعفاء ابن غضائرى)، علوم حديث، ش 2، سال 1375.
5. تاريخ بناى مسجد جامع كوفه، مسجد، ش 44، سال 1378.
6. مساجد مباركه و ملعونه كوفه، مسجد، ش 45، سال 1378.
7. انتصاب يا انتخاب از ديدگاه امام خمينى(ره) كنگره امام خمينى(ره) و انديشه حكومت دينى، ج 4، سال 1378.
8. مبانى رجالى امام خمينى(ره)، علوم حديث، ش 14، سال 1378.
9. روش شناسى حل تعارض در انديشه امام خمينى(ره) انديشه حكومت دينى ش 5، سال 1378.
10. رجعت در آثار علامه مجلسى، يادنامه مجلسى، ج 2، سال 1379.
11. درآمدى بر صلح نامه هاى مسلمانان با ايرانيان در آغاز فتح ايران، تاريخ اسلام، ش 2، سال 1379.
12. فصلى در تاريخ نگارى اسلامى طبقات نگارى، تاريخ اسلام، ش 4، سال 1379.
13. غلو، دانشنامه امام على (ع)، ج 3، سال 1380.
15. روند تاريخى آموزش از صدر اسلام تا پايان دوره امويان (1و2)، طلوع، ش 1، سال 1381.
16. روند تاريخى آموزش از صدر اسلام تا پايان دوره امويان (1و2)، طلوع، ش 2، سال 1381.
17. آموزش زنان در صدر اسلام (1و2)، پيام زن، ش 124 و 126، سال 1381.
18. عزت طلبى در نهضت امام حسين (ع)، حكومت اسلامى، ش 26، سال 1381.
19. قيام هاى ايرانيان در عصر اول عباسى، تاريخ در آينه پژوهش، ج 2، سال 1382.
20. پيشينه طبقات نگارى مسلمانان، كتاب ماه دين، ش 51.
21. مقاله هاى شيخ هادى تهرانى، جعفى (خاندان)، جابر بن يزيد جعفى، براى دانشنامه جهان اسلام.
22. سلسله مقالات تاريخ تشيع، مجله پرسمان.
23. حسين بن حمدان و الهدايه الكبرى مجله طلوع، ش 16 سال 1385.
24. بررسي دو اثر تاريخنگاري شيخ صدوق / فصلنامه نامهتاريخ پژوهان شماره 10 / 1386.
25. نقد و بررسی کتاب مکتب در فرایند تکامل، کتاب ماه دین شماره 142.
26. فرقه های درون شیعی دوران امامت امام رضا(ع) مجله طلوع، شماره 28، سال 1388.
27. جایگاه غدیر در سقیفه
29. نقد و بررسی زندگی امام حسن(ع) از دیدگاه دونالدسن، مجله علمی تخصصی طلوع پژوهش،ش39
ج/5) مقالات علمی- تخصصی مشترک
1. بررسی کتاب تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، تاریخ در آیینه پژوهش، ش26، سال 1389
2. جایگاه هدایا در منابع مالی ائمه(ع)، مجله علمی تخصصی تاریخ در آیینه پژوهش، ش32، سال1391.
3. بررسی روابط دولتهای شیعی در قرن چهارم هجری، مجله علمی تخصصی تاریخ در آیینه پژوهش،ش31
4. نقد و بررسی زندگانی امام حسن(ع) از دیدگاه دونالدسن، صلوع نور، ش39، بهار 91.
5. نقد و ارزیابی کتاب الفتوح، تاریخ در آیینه پژوهش، ش23، پائیز 88.
6. کتاب شناسی انساب نگاری تا پایان قرن هفتم، سخن تاریخ، ش15، 1390
7. نقد تاریخنگاری ابن کثیر در کتاب البدایه والنهایه در زمینه تاریخ تشیع، تاریخ در آینه پژوهش، ش34، تابستان92
دريافت جوايز:
1. غاليان كاوشى در جريان ها و برآيندها، كتاب سال دانشجويى 1378، كتاب سال حوزه 1379.
2. نقش تقيه در استنباط، كتاب سال دانشجويى، كتاب سال حوزه، برگزيده كنگره دينپژوهان، كتاب سال تشويقى جمهورى اسلامى ايران.
3. حكومت اسلامى در انديشه فقيهان شيعه، پژوهش فرهنگى سال 1376، همایش اهل قلم استان اصفهان، سال 1386.
4. مقاله «انتصاب يا انتخاب از ديدگاه امام خمينى»، جشنواره فرهنگى اشراق. 1377.
5. مقاله جایگاه غدیر در سقیفه، کنگره بین المللی غدیر، سال 1386.
6. رتبه اول امتحانات حوزه علميه قم سال 1367 (پايه ششم).
7. رتبه دوم امتحانات حوزه، سال 1368 (پايه نهم).
8. استاد نمونه جامعهالمصطفی العالمیه، سالهای 1379، 1385و 1386.
9. برگزیده در همایشهای اول و چهارم( همایش اهل قلم استان اصفهان)
/پایان/