چکیده
شاه طهماسب اول در دوره پنجاه و چهار ساله حکومت خود (984-930هق) از طرف دو همسایه سنی مذهب خود همواره مورد حمله واقع می شد. گرچه در دوره های مختلف آرامش بر روابط این دو قدرت حاکم بود امام هر دو قدرت در اولین فرصت به خاک ایران حمل می کردند.
دوره حکومت شاه طهماسب اول یکی از دوره های طلایی برای علماء شیعی بوده است. به طوری که در زمان حکومت وی علما بیشترین اختیارات را در دربار داشتند. آنها به دلایل مختلف حاضر به همکاری با شاه طهماسب اول و در دوره های بعد با دیگر شاهان صفوی شدند. همچنین مهاجرت علمای دیگر سرزمین های اسلامی به ایران مانند عراق، بحرین و از همه مهمتر علمای بزرگ جبل عامل از وقایع مهم این دوران است که پیامدهای بسیاری به همراه داشت.
یکی از کارهای مثبت شاهان صفوی گسترش موقوفات بود. به طوری که بعضی از محققان ، دوره صفوی را اوج موقوفات در تاریخ وقف می دانند. با توجه به شواهد تاریخی شاه طهماسب اول هم از آن عده شاهانی است که موقوفه های بزرگی ایجاد کرده است.
یکی دیگر از جنبه های مهم و ماندگار در تبلیغات فرهنگی کارهای عمرانی است در دوره شاه طهماسب اول نسبت به این امور نیز کارهای مهمی انجام گرفت که می توان به ساخت و تعمیر قبور امامان و آبادانی آنها و همچنین مساجد اشاره کرد. علاوه بر این ها، در عصر مورد نظر در امر کتابت و ترجمه کتب عربی به زبان فارسی در راستای گسترش تشیع کارهای بزرگی انجام گرفت.