چکیده:
ویژگی های مهم دین مبین اسلام فرهنگ سازی وتمدن سازی آن است، مسلمانان در دوره هایی به اقتدار و عظمتی دست یافته که به گفته اندیشمندان منصف اروپایی، غربی ها در فرهنگ تمدن خود از مسلمانان تاثیر پذیرفتند. اما پس از مدتی و به ویژه دوره کنونی، انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان در زمینه های مختلف سیاسی، علمی، اقتصادی، صنعتی به وقوع پیوسته است. شناخت آسیب ها و عوامل انحطاط مسلمانان در مناطق مختلف بسیار برای آینده ای درخشان بسیار راهگشا بود.
هندوستان از سرزمین هایی است که مسلمانان و فرهنگ و تمدن اسلامی در آن به اقتدار و عظمت چشم گیری رسد ولی با دسیسه های استعماری و بی درایتی حاکمان مسلمان از اقتدار گذشته به انحطاط و عقب ماندگی در دوره معاصر گرفتار آمده اند. هر چند بی دارگرانی با آگاهی از شرایط روزگار و استفاده از فرصت ها به سود مسلمانان کمر همت بستند.
سر سیره احمد خان هندی از بارزترین این افراد است. در این نوشتار دیدگاه سید درباره عوامل سیاسی و اجتماعی، دینی و مذهبی،فکری و فرهنگی و اقتصادی انحطاط مسلمانان شبه قاره از یک سو و راهکاری عوامل ذکر شده از منظری دیگر مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
