چکیده
سیره و زندگانی امام علی (علیه السلام) همواره مورد توجه پژوهشگران و محققین اعم از مسلمانان شیعه و سنی متشرقین بوده است و بسیاری از نویسندگان فارغ از هرگونه گرایش و تمایلات مذهبی با استفاده از منابع معتبر و با تحلیل داده های تاریخی ابعاد مختلف سیره امام علی علیه السلام را بیان نموده خدمت شایانی به تاریخ و بشریت کرده اند.
ابوالحسن ندوی یکی از شخصیت های بزرگ جهان اسلام و اهل تسنن از کسانی است که با ادعای تبیین واقعی ابعاد مختلف سیره امام علی علیه السلام وارد عرصه پژوهش در این موضوع شده کتابی را تحت عنوان المرتضی تألیف کرده است و در آن دیدگاه های را ارائه نموده است که یا خلاف حقیقت تاریخی اند و یا به منزله تشکیک پاره¬ای از حوادث تاریخی می باشد.
پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع و جایگاه علمی نویسنده در جهان در صدد این است که ضمن معرفی شخصیت ابوالحسن ندوی و کتاب المرتضی ادعاهای او را با واقعیت بسنجد و دیدگاه های او ر در بوته نقد قرار دهد.
یافته های این پژوهش نشان می دهد که ندوی نتوانسته است رعایت انصاف را بکند و بی طرفانه وارد میدان تحقیق در این عرصه شود و او نیز مثل خیلی از نویسندگان دیگر که مسائل تاریخی را با عینک خاص نگاه می کنند در بیان ماجراهای تاریخی تحت تأثیر گرایش های مذهبی و آموزه های سلفی قرار گرفته مسؤلیت خودش را در قبال تاریخ به خوبی ادا نکرده است و به نوعی با عنوان قرار دادن سیره امام علی علیه السلام در صدد دفاع از خلفا بوده و بدون در اختیار گرفتن روش خاصی مطالب کتاب را روی هم قرار داده به جای بیان دیدگاه های خود بیشتر به دیدگاه دیگران چون ابن خلدون، ابن تیمیه، ابن کثیر، و حتی از معاصران عباس محمود عقاد و کرد علی تکیه کرده و با اعتماد به آنها تحلیل های شان را قبول کرده است و می توان گفت که بدون توجه به مسؤلیت تاریخی یک محقق، حقایق را فدای سلیقه خود کرده است. این تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است و روش گردآوری این پژوهش کتابخانه ای می باشد.
واژگان کلیدی: ابوالحسن ندوی، تاریخ و سیرت، سیره خلفا، صحابه، علی علیه السلام، منابع تاریخی، المرتضی.