سال انتشار: 1379
استاد راهنما : یعقوب آژند | دانشجو : حمید خوشنویس |
جنبش هاي سياسي دوران امام سجاد (7) و موضع گيري هاي آن حضرت در قبال آن:در فصل اول رساله حاضر نگارنده درباره وضعيت سياسي و اجتماعي دوره مذكور از عهد خليفه اول تا دوره امام سجاد (ع) سخن گفته و تا حد امكان چگونگي شكل گيري احزاب سياسي را بر رسيده است. مسئله جانشيني پيامبر (ص) و امامت حضرت علي (ع) و همچنين جريان حكمت و مسئله صلح امام حسن(ع) از اهم مباحث مطروحه در اين فصل است كه سبب ساز تشكيل احزاب سياسي و اعتقادي در جهان اسلام شدند.در فصل دوم با تفصيل تمام جنبش هاي سياسي موسوم به شيعه را مورد بحث و فحص قرار داده و در دو جنبش: نهضت توابين و مختار ثقفي را از دو بعد توصيفي و تحليلي به بحث نشسته و اهداف سردمداران آنها را با توجه به منابع موجود، به نقد و تحليل كشانده است. نگارنده احتمال متاخم به يقين داده است كه سليمان بن صرد، به امامت حضرت امام سجاد (ع) توجه داشته است و خواستار برگرداندن خلافت به ايشان بوده است. در فصل سوم از دو جنبش ديگر واقعه حره واقعم و قيام ابن زبير سخن رانده و به طور مفصل و مبسوط از آراي سياسي و اهداف سياسي و اعتقادي آنان بحث كرده است. همچنين نگارنده شمه اي از موضع گيري هاي ابن زبير در قبال خاندان عصمت و طهارت را از خلال كتب تاريخي بيرون كشيده و با توجه به نتايج بدست آمده، نهضت مذكور را مورد ارزيابي قرار داده است. در مورد واقعه حره، از آن جا كه قيامي زبيري بوده، نگارنده نتيجه گرفته است كه امام سجاد (ع) با توجه به ماهيت قيام، بدان عنايتي نداشته و از آن تبري جسته است.