عنوان پایان نامه: بررسی شخصیت امام صادق(ع) در منابع اهل سنت(تا پایان قرن نهم هجری)
دانش پژوه: مبشر حسن
استاد راهنما: دکتر محمد الله اکبری
استاد مشاور: دکتر نعمت الله صفری
دانشگاه: جامعه المصطفی العالمیه
واحد: مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره)
مقطع: کارشناسی ارشد
رشته گرایش: تاریخ اهل بیت(ع)
تاريخ دفاع: 1390ه.ش.
کلید واژگان: امام صادق(ع)، اهل سنت، علوم اسلامی، اخلاق، تاریخ اسلام.
چکيده
این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول به بیان مفاهیم تحقیق و کلیات و فصل دوم به بیان خصوصیات اخلاق فردی و اجتماعی امام صادق(ع) در منابع اهل سنت اختصاص دارد. در فصل دوم، ذیل خصوصیات اخلاق فردی به شکل و شمایل امام صادق(ع)، عبادت آن حضرت(ع)، پوشش و لباس ایشان، صبر و بردباری و نقش انگشتر آن حضرت(ع) و ذیل خصوصیات اخلاق اجتماعی به سجایایی از قبیل: حسن خلق، احترام به علما، مهمان نوازی، شجاعت، بصیرت و فتوت و جوانمردی میپردازد. فصل سوم این پایان نامه شخصیت علمی و فرهنگی امام صادق(ع) را در منابع اهل سنت بررسی میکند. بدین منظور، جایگاه علمی آن حضرت را از نگاه مفسران اهل سنت، عارفان اهل سنت، محدثان اهل سنت و فقیهان اهل سنت بیان نموده و به بیان منبع علم آن حضرت(ع)(اساتید امام) و دانش آن امام(ع) در علومی از قبیل قرائت قرآن، تفسیر قرآن، حدیث، فقه، کیمیا، طب و نجوم از منظر منابع اهل سنت میپردازد. بخش پایانی این فصل نیز به جریانهای فکری عصر امام صادق(ع) و تعامل آن حضرت(ع) با عالمان اهل سنت میپردازد. فصل چهارم، شخصیت سیاسی امام صادق(ع) در منابع اهل سنت است که تعامل یا عدم تعامل امام صادق(ع) با خلفای بنی مروان و بنی عباس و موضع آن حضرت در برابر قیامهای همعصرش را با تکیه بر منابع اهل سنت مورد بحث قرار میدهد.
نویسنده در پایان بدین نتیجه میرسد که با توجه به گزارشهای موجود در منابع اهل سنت، امام صادق(ع) به واسطهی برخورداری از دو امتیاز بزرگ یعنی انتساب به اهل بیت پیامبر(ص) و برخورداری از علوم سرشاری که ایشان را از فقهای عصر خود متمایز مینمود، مورد توجه اهل سنت قرار میگرفت و اهل سنت به همین سبب در بسیاری از منابع، گوشههایی از حیات طیبه ایشان را منعکس کردند. اکثر منابع اهل سنت در منابع حدیثی، فقهی، تفسیری، عرفانی، تاریخی و علوم قرآنی خود از روایات امام صادق(ع) استفاده کردهاند. هرچند بازتاب فعالیتهای علمی و اجتماعی امام صادق(ع) در منابع اهل سنت به اندازه منابع شیعه گسترده نیست، اما همین مقدار هم برای بیان جایگاه اخلاقی و علمی و اجتماعی امام(ع) بسیار حائز اهمیت است.