مراسم رونمايي از كتاب «گنجينه جاودانه تاجيكان» اثر آقاي همراه خان ظريفي وزير امور خارجه جمهوري تاجيكستان، در روز چهارشنبه مورخ پنجم تیرماه 1392 با حضور جناب آقاي دكتر علي اكبر صالحي، وزير محترم امور خارجه جمهوري اسلامي ايران و جناب آقاي همراه خان ظريفي، وزير محترم امور خارجه جمهوري تاجيكستان و نيز جمعي از سفرا و ديپلماتهاي خارجي و صاحبنظران داخلي در محل سازمان ايراني مجامع بين المللي وزارت امور خارجه برگزار گرديد.
مراسم با پخش سرود ملي جمهوري اسلامي ايران و سپس سرود ملي جمهوري تاجيكستان آغاز گرديد و پس از تلاوتي چند از آيات قرآن مجيد، جناب آقاي دكتر دولت يار، مديركل دفتر مطالعات سياسي و بين المللي وزارت امور خارجه ضمن خوشامدگويي به ميهمانان، كتاب «گنجينه جاودانه تاجيكان» را اثري دانست كه بيانگر تاريخ، فرهنگ و هنر تاجيكان به عنوان بخشي از تمدن آسيا مي باشد. در ادامه آقاي دولتعلي حاتم اف، سفير جمهوري تاجيكستان، تاجيكستان را موزه اي زنده در زير آسمان كبود دانست و تاليف چنين كتابي از سوي يك سياستمدار و وزير امور خارجه جمهوري تاجيكستان را نشان از اهميت توجه به تاريخ و فرهنگ برشمرد.
سپس آقاي مجتهد شبستري، رئيس انجمن دوستي ايران و تاجيكستان، موفقيت در حوزه ديپلماتيك را لازمه توجه به فرهنگ دانست و خاطرنشان ساخت، با خواندن كتاب درمييابيم كه چگونه چنين فرهنگ غني سبب شده تا در طول هزاران سال و در مقابل حمله هاي ويرانگر تجاوزكاران، اين ملت زنده بماند. كتاب نقش و سهم اقوام ايراني نژاد ازجمله تاجيكان را در رشد و پيشرفت تمدن بشري به نمايش مي گذارد. خواندن اين كتاب نه تنها براي تاجيكها، بلكه براي ايرانيها و فارسيزبانها ضروري است، زيرا باعث شناخت هرچه بيشتر نسل جوان نسبت به فرهنگ گذشته خود شده و آنان را در برابر تهاجمات فرهنگي مصون ميدارد.
در ادامه جناب آقاي دكتر صالحي، وزير محترم امور خارجه جمهوري اسلامي ايران خاطر نشان ساختند، آنچه كه با عنوان «تمدن ايراني» در جهان شناخته شده است، در حقيقت مجموعه تمدن، فرهنگ ادبيات، هنر، آيين، زبان، رسوم و علايق مشترك همه اقوام و ملل ايرانيتبار و ازجمله مردمان ساكن در مرزهاي ايران امروزي، كشورهاي تاجيكستان، افغانستان و بخشي وسيعي از ملل آسياي مركزي، هند و حتي برخي نقاط چين است. بر همگان آشكار است كه به گواهي تاريخ، سرزمين تاجيكستان كنوني يكي از كهنترين سكونتگاههاي اقوام ايراني تبار، ازجمله كوشانيان، سغديان، خوارزميان و بلخيان بوده است. بعد از استقلال جمهوري تاجيكستان، خوشبختانه با درايت و دورانديشي سياستمردان و اصحاب انديشه، به ويژه رئيس جمهور محترم تاجيكستان، جناب آقاي امامعلي رحمان، كشور تاجيكستان، نه به عنوان كشوري نوپا، بلكه به عنوان ملتي كه تمدني بزرگ و درخشان از سامانيان تا به امروز را پشتوانه دارد و از ديرباز در اين سرزمين سكونت داشته، شناخته گرديد. كتاب «گنجينه جاودانه تاجيكان» تاليف جناب آقاي دكتر همراه خان ظريفي، دانشمند و در عين حال سياستمدار و وزير محترم امور خارجه جمهوري تاجيكستان، گواهي بر اين مدعاست. قدر مسلم، هر دستاورد مهم ملت تاجيك، دستاورد مهم مردم ايران و بالعكس نيز ميباشد، زيرا با توجه به مشتركات بسيار زياد تاريخي و فرهنگي، ما خود را ملتي واحد با فرهنگ و تمدني مشترك مي دانيم. از اين رو، انتشار اين كتاب ارزشمند، هديه مشترك فرهنگ سالاران تاجيك و ايراني به همه مردم فرهنگ دوست و هنرپرور جهان مي باشد.
سپس جناب آقاي همراه خان ظريفي، وزير محترم امور خارجه جمهوري تاجيكستان اظهار داشتند: ما هيچ وقت خود را جدا از مردم فارس و مردم ايران به حساب نياورده ايم. حتي در دوران شوروي ما هر وقت، چشم به روي ايران بوديم، به روي افغانستان بوديم، كه ريشه هاي ما، تاريخ تمدن ما، در اين منطقه ها است و در اين كشورها است. در قلمرو امروزه تاجيكان، باقيمانده شهركها از عصرهاي 6 و 5 پيش از ميلاد كه از خشت آجر تركيب يافتهاند، از آنجا محصولات هنري از قبيل فلز، سنگ و غيره پيدا گرديده اند. دوران شكوفايي فرهنگ تاجيكان، رشد علم و فرهنگ و تحكيم اركان دولتداري و سلاله سامانيها و مخصوصاً به يكي از نمايندگان اين خانواده، اسماعيل ساماني راست ميآيد. امروز نه تنها تاجيكان و ايرانيها، بلكه تمام بشريت به نابغه هاي ادبيات تاجيك و فارس، ابوعلي رودكي و ستارگان فضاي علم، ابوعلي سينا و ابوالقاسم فردوسي و حماسه قهرمان شاهنامه و وزير خردمند زمان خود، ابوالفضل بلعمي افتخار دارند. فكر به نشر رساندن چنين كتاب كه در آن مصورها و نمونه هاي ميراث تاريخي – معنوي تاجيكان جمع آوري شده اند، در سالهاي دهه 90 – سالهايي كه در تاجيكستان جنگ شهروندي بود – به فكر من آمده بود. آن زمان سالهايي بود كه مردم تاجيك نه در غم فرهنگ و صنعت و تاريخ بودند، همه در غم زندگي، جان و نان بودند، اما غم و كلفت ضيائيان تاجيك دو چند بود، چون ضيائيان فكر ميكردند كه با اين جنگ شهروندي، آيا يكپارچكي تاجيكان، تاريخ تمدن خلقي كه ما داريم، پابرجا مي ماند؟ ميتوان گفت كه اين ميراث فرهنگي تاجيكان به ايرانيان نيز ربط دارد، زيرا تاجيكان و ايرانيان داراي مشتركات تاريخي، ديني، فرهنگي و زباني هستند. مردم ايراني نژاد چندين هزار سال قبل، در محيطي يگانه تشكل يافته اند و تاجيكان نيز كه پيدايش خويش را مربوط به آنان مي دانند در تاريخ و تمدن جهاني، جايگاه شايسته خود را كسب نموده اند و همبستگي اين خلقها در منابع خطي قديم از جمله اوستا و ريگ ودا، كشفيات باستان شناسان عصرهاي بزرگانشان مثل شاهنامه حكيم ابوالقاسم فردوسي، آشكارا تجسم خود را يافته اند. در زمانهاي قديمترين، طوري كه در اوستا آمده است و اين را شاهنامه فردوسي نيز تصديق مي كند، نياكان ما همپيوند بودند و زبان و فرهنگ مشترك داشتند. در اوستا، سرزمينهاي مردم ايراني تبار از حيث بهترين كشورهاي آن زمان نام برده شده است. امروز بسياري از محققان، منشور كوروش كبير را به عنوان نخستين اعلاميه حقوق بشر اعتراف ميكنند كه اين گواه تمدن پيش قدم و نظام انسان پرورانه در دولتداري ايرانيان محسوب مي گردد. ساسانيان و سامانيان نيز با نظام متناسب با اصول پيش قدم دولتداريشان در زمان خود نمونه بودند. ايران براي ما كشوري است كه از جهت دين و آيين، فرهنگ و تاريخ تفاوتي وجود ندارد و وقتي من به تهران، شيراز و مشهد ميروم فكر ميكنم كه در كولاب و خجند هستم و فرقي وجود ندارد. سپس در پايان مراسم، از كتاب «گنجينه جاودانه تاجيكان» اثر آقاي همراه خان ظريفي وزير امور خارجه جمهوري تاجيكستان رونمايي گرديد.