زسرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): عباس خامهیار، مؤلف کتاب «زخم و زیتون، یادگاران و روزگاران» در مراسم رونمایی این کتاب که سهشنبه ۳ بهمن ماه ۱۴۰۲ با همکاری دانشگاه ادیان و مذاهب، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و به میزبانی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد، گفت: نوشتههای این کتاب خاطرات به سبک سنتی نیستند بلکه یک برونداد احساس درونی بهشمار میآیند.
وی افزود: این احساس مختص من نیست بلکه مختص بسیاری از بزرگان است. بسیاری از بزرگانی که نام آنها در این کتاب آمده است، اظهار کردند که اینها احساسات ما بود که تو به رشته تحریر درآوردی. اما درد نهفتهای وجود دارد که در اینجا باید درباره آن سخن بگویم؛ در سالهای آینده همه جغرافیای کشورهای منطقه تحت آموزش استعماری آمریکا قرار میگیرد. ما شاخه دانشگاه تهران را در لبنان تأسیس کرده بودیم، اما سیاستبازیهای درون کشور مانع این کار شد و امروز ما هیچ دانشگاهی در آنجا نداریم و هر چه هست از کشورهای آمریکایی است. این اشکآور است. این سخن و خبر افتتاح دانشگاه آمریکایی در بغداد را در کنار یکدیگر قرار بدهید تا ببینید که ما چه ضرری کردیم!
خامهیار بیان کرد: در اینجا لازم میدانم از همه بازماندگان کسانی که نامشان در قاب نوشتهها آمده است، تشکر کنم. تأکید میکنم که به هیچ وجه به دنبال خاطرهنویسی نبودم بلکه به دنبال فرصتی بودم تا غصههایم را بنویسم. این کتاب یک نوع رمزگشایی از رویدادها و حوادث است. من به دلیل مباهات و نشستن در کنار این شخصیتها این مطالب را ننوشتم بلکه هر نوشته یک رمزگشایی است.
وی در ادامه گفت: شخصیتهایی که نامشان در کتاب «زخم و زیتون، یادگاران و روزگاران» ذکر شده است، شخصیتهای تاریخساز بودند. متأسفانه نسل امروز با این شخصیتهای تاریخساز بیگانه هستند. خواندن تاریخ و اندیشههای این شخصیتها برای ما راهگشاست. این شخصیتها اندیشمند بودند و با اندیشه گفتمان دین، اندیشههای دینی و ایران متمدن به جنگ رفتند و دفاع کردند. مهم است اینکه بدانیم آنتوان بارا نویسنده مسیحی در مورد اندیشه امام حسین (ع) در مسیحیت چه نوشته است.
نویسنده کتاب «زخم و زیتون، یادگاران و روزگاران» افزود: نوشتههای این کتاب روایتگری دست چندم نیست، بلکه سخنان مستقیم و بیواسطه است. کسانی در این راه مشوق من بودند. روایت مستقیم از جورج جرداق را که نوشتم، تشویقم کردند و گفتند روایت مستقیم و بیواسطه است و باید بنویسی. در پایان از همسرم و فرزندانم به دلیل همراهی و همدلی تشکر میکنم و از دکتر علی اکبر صالحی، دکتر علی لاریجانی و سلیم بکتاش، رئیس دانشگاه لبنان برای نوشتن مقدمه فارسی و عربی تشکر ویژه دارم.
وی بیان کرد: این اثر محصول مطالب قلمیشده بنده در دیدارهایی است که با افراد و شخصیتهای جهانی و گوناگون و ارباب مذاهب و ادیان مختلف و سیاستمداران نامدار و دیگران داشتهام و حس خود را بیان کردهام. این کتاب در حقیقت بازتاب حوادث و رویدادهای تلخ و شیرین است که با آن زیست داشتهام؛ زخمهایی که فقط با زیتون درمان میشده است.
متاسفانه نسل امروز با شخصیتهای تاریخساز بیگانهاند/ زخمهایی که با زیتون درمان شدند
در بخشی از مقدمه دکتر علی لاریجانی بر جلد نخست کتاب زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران، که اینک مجدداً به زیور طبع رسیده، آمده است: «تنوع موضوعات از جهتی و رویکرد فرهنگی نویسنده در نگارش، جذابیت به کتاب فاخر زخم و زیتون بخشیده است… به دلیل شناخت خوبی که نویسنده از صاحبنظران دنیای عرب داشتهاند، به مناسبت پرداختن به آراء و یا اقدامات آنان برای جامعه، مفید و ارزشمند است. جدای از اطلاعات خوبی که در این کتاب نهفته است، خواندن آن، خود برای خواننده خاطرهای خواهد بود. جمع سفرکردههای مؤثر در یک قاب با نویسندگی شایسته، تذکاری آیینساز، برای آدمی است که فراغت خود را بدان بسپارد. برای من چنین بود، امید است برای سایر خوانندگان هم اینگونه باشد».
در بخشی از مقدمه دکتر علیاکبر صالحی بر جلد دوم کتاب زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران، آمده است: «کتاب اخیر آقای دکتر خامهیار یعنی زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران کتابی با محتوای عمیق و همراه با عواطف و احساسات انسانی است که در آن به زیبایی به فراز و فرود زندگی از حیث سختیها و نیز کامیابیها اشاره شده است. خواننده با مطالعه این کتاب میآموزد که زندگی یک حقیقت جریاندار است که به فرمایش حضرت علی (ع) انسان باید به گونهای زندگی کند که گویی ابدی است و باید به گونهای خود را برای ترک دنیا آماده کند که گویی فردا تارک آن است».
کتاب دو جلدی زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران شرح روزنوشتهها و روایتهای دسته اولی است که نویسنده ثبت و ضبط کرده و تلاش داشته تا مشاهدات و تجربیات خود از حدود چهار دهه همزیستی و رابطه مستقیم با اندیشمندان، شعرا، نویسندگان، پژوهشگران و شخصیتهای دینی و سیاسی دنیای عرب و حوزه تمدنی ایران را با بیانی صریح و شیوا روایت کند.
جلد نخست کتاب زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران توسط خانم «اسما باچیل» (Esma bacil) به ترکی استانبولی ترجمه شده و «علی آکین جابا» ویراستار آن بوده است. این اثر از سوی انتشارات Kalender و Önsöz در نمایشگاه کتاب استانبول ترکیه به عنوان بزرگترین نمایشگاه کتاب این کشور رونمایی شد.
جلد دوم کتاب زخم و زیتون در دو فصل با عناوین «یادگاران» و «روزگاران» به رشته تحریر درآمده است. در فصل نخست به زندگی، آثار و روایتهایی از دیدارها و گفتوگوهای نویسنده با اندیشمندان و نویسندگانی چون آنتوان بارا، ژوزف الهاشم و لوئیس صلیبا اشاره و نیز از فرهیختگانی چون علامه فضلالله، جرج جرداق، بیآزار شیرازی و بوهاشم الکاظمی یاد شده است. در فصل دوم جلد دوم کتاب زخم و زیتون نیز روایتهایی از نمایشگاه کتاب بیروت، سرزمین مدارا، دیدارهای عیدانه و نخستین شب آزادی خرمشهر در موزه جنگ مسکو به رشته تحریر درآمده است.
کتاب «زخم و زیتون، یادگاران و روزگاران» تالیف عباس خامهیار از سوی انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب راهی بازار کتاب شد و جلد نخست کتاب زخم و زیتون؛ یادگاران و روزگاران توسط خانم «اسما باچیل» (Esma bacil) به ترکی استانبولی ترجمه شده و «علی آکین جابا» ویراستار آن بوده است. این اثر از سوی انتشارات Kalender و Önsöz در سیونهمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب استانبول ترکیه (TÜYAP) به عنوان بزرگترین نمایشگاه کتاب این کشور رونمایی شد.