مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی
جستجو
Close this search box.
سخن تاریخ و ضرورت توجه به ابعاد معرفت‌شناسی و روش‌شناسی در تمدن نوین اسلامی

 

به گزارش خبرنگار ایکنا به نقل از مجتمع زبان و ادبیات المصطفی، حسن نوربخش، استاد مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ‌شناسی جامعه المصطفی العالمیه در چهل و هفتمین کرسی ترویجی تمدن نوین اسلامی مجتمع با عنوان «نظریه تمدن نوین اسلامی به مثابه رهیافتی در پارادایم اندیشه اجتماعی تمدنی»، اظهارکرد: نظریه‌ تمدن نوین اسلامی در بردارنده دو بُعد تمدنی و اسلامی است که درون خود اندیشه تعالی، تمدن برتر و هویت را دارد.

وی افزود: اگرچه تاکنون از تمدن نوین اسلامی سخن به میان آمده است، ولی کمتر در قالب و چارچوب نظریه و ارتباط آن با پارادایم‌های معرفت‌شناسی و روش‌شناسی بررسی گردیده است. این نظریه در دو سطح قابل احصاء است. سطح اول به عنوان سطح مبنایی بنیادی شامل دستگاه نظری و مفهومی است که در بافتی از فلسفه‌ی تاریخ پرورانده خواهد شد.

نوربخش ادامه داد: سطح دوم هم معطوف به خوانشی تاریخی از تمدن اسلامی است. نظریه تمدن نوین اسلامی به تناسب ماهیت، اهداف و غایت خود پارادایم جدیدی را در اندیشه اجتماعی تمدنی ایجاد کرده است که با پارادایم‌های متعارف در علوم انسانی و جامعه‌شناسی مدرنیته متفاوت می‌باشد؛ لذا نظریه تمدن نوین اسلامی به مثابه رهیافتی بر پارادایم اندیشه اجتماعی تمدن می‌تواند در تبیین و تغییر واقعیت‌های اجتماعی در مقایسه با پارادایم‌های مدرنیته غربی (پوزوتیویستی، تفسیری، انتقادی) جامع‌تر بوده و راهکار‌های حل مسائل اجتماعی را با رویکرد تمدنی ارائه کند.

حسن نوربخش، استاد مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ شناسی

استاد جامعه المصطفی العالمیه بیان کرد: بنابراین ادعای علمی این کرسی بر آن است که رهیافتی بر پارادایم اندیشه اجتماعی تمدنی بر مبنای نظریه تمدن نوین اسلامی تأسیس کند.

نوربخش، نتایج نظری و کاربردی این مسئله را بیان کرد و افزود: مسئله اجتماعی حوزه مهمی است که در منظومه تفکر جامعه‌شناسی جایگاه ویژه‌ای دارد. اندیشمندان جامعه‌شناس همواره به روش مستقیم یا غیر مستقیم به این حوزه فکری پرداخته و نظریه خود را در این مورد صورت بندی، تدوین و ارائه کرده‌اند؛ اما با کنکاش و بررسی در آن‌ها مشخص می‌شود که به رغم توجه جدی اندیشمندان و پژوهشگران این حوزه به مفهوم «مسئله اجتماعی» به لحاظ محتوایی اختلاف‌های عمیقی بین آن‌ها وجود دارد. پارادایم مدرن و پست مدرن دوانگاره فکری کاملاً متفاوت هستند که بر اساس بنیاد‌های معرفتی خاص خود جامعه انسانی را تحلیل کرده‌اند.

وی در تبیین نتایج کاربردی این کرسی اظهار کرد: تأسیس پارادایم اندیشه اجتماعی تمدنی جهت تبیین و تفسیر واقعیت‌های اجتماعی تمدن نوین اسلامی، تولید گفتمان تمدن نوین اسلامی در مقابل گفتمان مدرنیته غربی و آسیب‌شناسی کاربردی و ارائه راهکار عملی جهت تمدن‌سازی نوین اسلامی بر مبنای پارادایم اندیشه اجتماعی تمدنی را از جمله نتایج این کرسی می‌توان برشمرد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *