کتاب «سب و لعن در تاریخ اسلام و رویارویی ائمه علیهم السلام با آن» نوشته جناب آقای دکتر ابراهیم صالحی حاجی آبادی منتشر شد.
بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) طرفداران حضرت علی علیه السلام بر سر موضوع خلافت با اهل سنت اختلاف جدی پیدا کردند. دیدگاه شیعیان در برخورد با این مساله به گونه های متفاوت بروز یافت. بیشتر آنها با سفارش حضرت علی علیه السلام مبنی بر حفظ وحدت، راهی جز صبر نداشتند و اگر هم بنای اعتراض داشتند از راه منطق اعتراض خود را بیان می کردند. این شیوه ادامه داشت تا اینکه معاویه برای زدودن ذکر فضائل و مناقب حضرت علی علیه السلام، دستور سب و لعن آن حضرت را صادر کرد. سیاست های معاویه تأثیر زیادی بر گسترش فرهنگ سب و لعن در جامعه بر جای گذاشت.
روایات متفاوت و احیاناً متضادی در مورد سب و لعن وجود دارد. از یک سو سب و لعن منع و از سویی دیگر در برخی روایات از باب برائت و تبری تشویق شده است. همین گزاره های ظاهراً ناهمگون موجب پیدایش دو دیدگاه متضاد در مورد آن شده است. موضوعی که باعث ایجاد کینه، اختلاف و تکفیر میان فرقه های اسلامی شده و در نهایت به خونریزی منتهی شده است. از این رو توجه به زوایای گوناگون آن و استخراج دیدگاه تاریخی و سیره معصومان علیهم السلام در این مورد از ضرورت والایی برخوردار است.
این پژوهش بر این فرض استوار است که از یک سو تبری از دشمنان ضروری بوده و از سوی دیگر حفاظت از جان و مال مسلمانان نیز مهم بوده و آموزه های اسلام بر سب و لعن همراه با نام و نشان به صورت یک جانبه تأکید ندارد. سب و لعن حیطه موضوعی وسیعی دارد که در این تحقیق سعی شده جنبه سیاسی آن تنها مورد توجه قرار گیرد. با توجه به حساسیت های موضوع، تلاش بر این بوده که در استناد به گزارش ها از منابع فریقین استفاده شود.
ساختار کتاب «سب و لعن در تاریخ اسلام و رویارویی اهل بیت علیهم السلام با آن» با محوریت بررسی سیر تاریخی سب و لعن در تاریخ اسلام و نوع مواجهه اهل بیت علیهم السلام با این موضوع سازماندهی شده است. در فصل اول علاوه بر تعریف مفاهیم پژوهش به مباحثی مقدماتی مانند «زمینه ها و عوامل سب و لعن»، «احکام سب و لعن» و «آثار و پیامدهای اجتماعی سب و لعن» پرداخته شده است.
«سیر پدیده سب و لعن در تاریخ اسلام» عنوان فصل دوم کتاب است که در آن ابتدا نحوه رویارویی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با این پدیده مورد توجه قرار گرفته و سپس به ترتیب در ادوار مختلف عصر خلفای سه گانه و امویان و عباسیان درباره این موضوع بحث شده است.
سرانجام در فصل سوم کتاب به انواع روش هایی که اهل بیت علیهم السلام در مواجهه با این پدیده مورد استفاده قرار دادند و آثار و پیامدهایی که برای آن ذکر کردند اشاره شده است. همچنین در این فصل به نقد و بررسی برخی روایات منسوب به اهل بیت علیهم السلام درباره موضوع سب و لعن پرداخته شده است. کتاب «سب و لعن در تاریخ اسلام و رویارویی اهل بیت علیهم السلام با آن» 315 صفحه دارد.