عنوان مقاله: تشیع و سقوط بغداد

نویسنده: حجت الاسلام رسول جعفریان

قضاوت تاریخ در نقش خواجه در واقعه بغداد قبل از نقل برخی از اقوالی که خواجه نصیر الدین‌ طوسی(م 672هـ)را متهم به دست داشتن در این‌ واقعه کردند لازم است برای جمع‌بندی منابع آنها را از نظر تصدیق یا رد نقش خواجه به سه دست تقسیم کنیم: الف:منابعی که درباره نقش خواجه سکوت‌ کرده‌اند:این بخش از منابع شامل منابع اصیلی است‌ که معمولا در فاصله یکصد سال پس از حادثه به نگارش‌ درآمده و اکثر مؤلفین آنها یا خود ناظر فتوحات مغول‌ بوده و یا مدت کمی بعد از آن می‌زیسته‌اند.

از جمله این مؤلفین«منهاج سراج»نوسینده کتاب‌ «طبقات ناصری یا تاریخ ایران و اسلام»است که از کتابش(ص 497)چنین برمی‌آید که در سال 658 آن‌ را تألیف کرده است او در نقل چگونگی محاصره بغداد و ذکر پیروزیهای خیالی برای خلیفه،عاقبت از خیانت این‌ علقمی-راجع به آن بحث خواهیم کرد-سخن گفته و از خواجه نصیر سخنی به میان نمی‌آورد. »(85) درباره سیر رشد اسلام در میان مغولان البته جای‌ نوشتن و تحقیق باقی است.

این مسلم است که در این‌ دوره هنوز اکثریت مغولان و از جمله خود هلاگو -برخلاف آنچه در اسلام آوردن او شایع شده-اسلام‌ نیاوردند،اما آیا چه انتظاری از آنها بود؟کافی است‌ کمی به جلوتر آئیم در آن صورت خواهیم دید که به قول‌ مستوفی بعد از آنکه غازان خان بنارغون خان بن‌ اباقا آن بن هولاگو در سال 694-چهل سال بعد از فتح‌ بغداد توسط مغولان-برتخت نشست«پادشاه و نایب* در تقویتاسلام کوشیدند و بتخانه‌ها و کلیساها خراب‌ کردند و به فر دولت ایشان تمامت مغول در ایران به‌ اسلام درآمدند و آفتاب دین محمدی تابان گشته‌ و ظلمت کفر و ضلالت پنهان شد.

کلید واژه ها: بغداد، تشیع، مغولان، هولاگو، شیعیان، فتح بغداد، اتهام، تاریخ، اسلام، شیعه

برای مشاهده متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید.