خواندنی های تاریخی

نویسندگان: مهدي احمدي اختيار و مرتضي دهقاننژاد؛ قرارداد گمركي ايران و روسيه در سال 131

نویسنده: حجت الاسلام مهدی پیشوایی؛ يكى از پيامبران بزرگ الهى كه در آيه هاى فراوانى از ا

ساواک برخی آثارم را در فهرست کتب ممنوعه جای داده بود

آيت ﷲ محمدتقى مصباح يزدى، يازدهم بهمن ۱۳۱۳، در دامان خانواده اى بسيار متدين و مذهبى در

حجت الاسلام والمسلمین پیشوایی با اشاره به قضایای مطرح شده در حجه الوداع که حجی کامل و ا
جدیدترین دیدگاه ها
نشست «ارزیابی کتاب موسوعه ابن عباس تالیف آیت الله خرسان از جهت روش و محتوا»
نشست «بررسی یک اشتباه تاریخی دربارۀ ازدواج امام جواد(علیه السلام) با أمالفضل»
کودکی پیامبر
ذكر نام مقدس نبىاكرم صلّىاللَّهعليهوآلهوسلّم و شرح گوشههايى از زندگى آن بزرگوار انصافاً كم است و چهره نورانى آن درّةالتاج آفرينش و آن گوهر يگانه عالم وجود براى بسيارى از افراد، آنچنان كه شايسته است، روشن نيست - نه تاريخ زندگى آن بزرگوار، نه اخلاق آن بزرگوار، نه رفتار فردى و سياسى آن بزرگوار - بنده قصد داشتم كه در ايام آخر صفر، به قدر گنجايش وقت و توفيق خودِ اين حقير، در يك خطبه نسبت به آن بزرگوار مطالبى عرض كنم؛ اما ترسيدم كه تراكم مطالب باز موجب شود كه اين ابراز ارادتِ لازم و واجب فوت شود و به تأخير افتد؛ لذا امروز قصد دارم كه در اين خطبه راجع به آن وجود مقدّس صحبت كنم.
انتشار بخش شکرستان تاریخی
همزمان با ایام پربرکت میلاد پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و امام جعفر صادق علیه السلام بخش شکرستان تاریخی سایت سخن تاریخ که شامل لطایف، داستان ها ، مثل ها و نکات جالب و خواندنی می باشد بصورت آزمایشی راه اندازی گردید. ضمن دعوت از شما خواننده گرامی جهت بازدید از این بخش، امیدواریم با مطالعه و بیان نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان ما را در غنی سازی مطالب آن یاری نمایید. این بخش به همت جناب آقای محمد صادق غلامی تهیه گردیده است.
معرفی کتاب نقش امامان شیعه(ع) در شکل گیری و توسعه تمدن اسلامی
کتاب پیش روی، پژوهشی است در قلمرو امامت که با تلاش حجت الاسلام دکتر غلامحسن محرمی نگارش یافته است. هدف اصلی نویسنده، بررسی نقش امامان شیعه در شکل گیری و توسعه تمدن اسلامی برای استفاده بیشتر محققان و دانش پژوهان تاریخ می باشد. این کتاب در سال 1390 و از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره) در 352 صفحه و شمارگان 1000 به چاپ رسیده است.
گزارش نشست علمی نقد کتاب اطلس تاریخ اسلام
نشست علمی نقد کتاب اطلس تاریخ اسلام به همت انجمن تاریخ پژوهان و با همکاری گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و موسسه اطلس تاریخ شیعه در تاریخ 91/10/28 در محل انجمنهای علمی حوزه برگزار شد. در آغاز این نشست که تعداد قابل توجهی از علاقمندان مباحث تاریخی و نیز اعضای انجمن در آن شرکت داشتند حجت الاسلام والمسلمین آقای مطهری مسئول انجمن تاریخ پژوهان ضمن تشکر از شرکت کنندگان و اساتید ناقد با اشاره به پیوند تاریخ و جغرافیا و اهمیت تألیف اطلسهای تاریخی به ویژه اطلسهای مرتبط با تاریخ اسلام به کار گیری آن در مطالعات تاریخی را ضروری دانسته و اقدام موسسه اطلس شیعه را در این باب شاسته تقدیر برشمردند.
کوفه از پیدایش تا عاشورا
کتاب کوفه از پیدایش تا عاشورا، اثر دکتر نعمت الله صفری فروشانی، نه به سبک تاریخی و رعایت ترتیب زمانی حوادث، بلکه به شیوه موضوعی، شهر کوفه را به عنوان موضوع مطالعه خود برگزیده است. این نوشتار که در هشت فصل تنظیم شده، مقطع زمانی 44 ساله یعنی از سال 17 هجری قمری (سال تأسیس کوفه) تا سال 61 هجری قمری (سال قیام عاشورا) را به عنوان قلمرو زمانی خود انتخاب کرده و در مجموع جوانب مختلف جغرافیایی، عمرانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و قضایی را مدنظر خود قرار داده و حتی از آداب و رسوم مردمان این شهر در این مقطع زمانی غافل نمانده است.(لینک مطالعه کامل کتاب در ادامه مطلب)
بررسي روابط دولتهاي شيعي در قرن چهارم هجري
پس از تشكيل اولين دولت شيعي، يعني علويان طبرستان در ايران در قرن سوم هجري، دولتهاي بزرگ شيعي ديگري، همچون آلبويه، و فاطميان و آلحمدان در قرن چهارم هجري شكل گرفت. اين دولتها، در گسترش تعاليم شيعه اماميه، اسماعيليه و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامي، به خصوص آشكار كردن مظاهر شيعه در ايران، عراق و شمال افريقا نقش غيرقابل انكاري ايفا كردند. در عين حال، اين دولتها با اينكه معاصر دولت عباسي بودند كه در اوج ضعف خود بود، ولي هرگز نتوانستند امپراطوري بزرگ شيعي را به وجود آورند و همواره براي گسترش قلمرو خود با يكديگر در رقابت و نزاع بودند. گرچه ميتوان در منابع تاريخي از تعامل اندك آنان سخن راند، اين مقاله با رويكرد تحليل اسنادي، به تفصيل به روابط دولتهاي شيعي قرن چهارم هجري پرداخته است. كليدواژهها: دولت، شيعه، ارتباط، قرن چهارم، آلبويه، فاطميان، حمدانيان.
قضیه بشارت ماه ربیع
با پایان یافتن ماه صفر و حلول ماه ربیع الاول شاهد رواج باوری در بین مردم هستیم که به صورت بشارت بهشت از قول پیامبر صلوات الله علیه و آله در راستای خوشنودی ایشان از پایان یافتن ماه صفر و آغاز ماه ربیع الاول صورت میگیرد، متأسفانه باعث شده اصل و شأن حدیث، مورد غفلت قرار گرفته و مفهوم آن وارونه جلوه داده می شود.
تسلیت بمناسبت عزای آخر صفر
امام علی (ع) هنگام غسل و تجهیز پیامبر اکرم(ص): پدر و مادرم بفدای تو باد ای رسول خدا! همانا با مرگ تو رشته ای از نبوت و احکام الهی و اخبار آسمانی بریده شد که با مرگ دیگران (سایر پیامبران) بریده نگردید . . . اگر امر به شکیبائی و نهی از ناله و فریاد و فغان نفرموده بودی ، هر آینه (در فراق تو) سرچشمه های اشک چشم را (با گریه بسیار) خشک می کردیم ، و درد و غم پیوسته ، و حزن و اندوه همیشه باقی بود ، و خشکی اشک چشم و دائمی بودن حزن و اندوه در مصیبت تو کم است ، ولی مرگ چیزی است که بر طرف نمودن آن ممکن نبوده و دفع آن غیر مقدور است . پدر و مادرم به فدای تو باد ، مارا نزد پروردگارت بیاد آورده و در خاطر خویش نگهدار . نهج البلاغه/خطبه 235.
تحقیقی در روز وفات پیامبر اکرم (ص)
نویسنده در این مقاله با نقل اقوال مختلف درباره زمان رحلت پیامبر اکرم (ص) و استفاده از شواهد مختلف روایی و تاریخی ، زمان دقیق آن را 73 روز پس از واقعه غدیر در روز دوشنبه دوم ربیع الاول می داند.
هفدهمین نشست سیره پژوهی/ رابطه علم کلام و علم تاریخ(تاثیر کلام بر سیره پژوهی)
روز سه شنبه 12 دی 1391 گروه تاریخ اسلام مجتمع آموزش عالی امام خمینی رحمة الله علیه میزبان هفدهمین نشست سیره پژوهی با حضور مدیر، اساتید گروه و جمعی از سیره پژوهان در سالن شهید عارف الحسینی بود. موضوع این جلسه رابطه علم کلام و علم تاریخ بود که توسط حجة الاسلام دکتر محمد تقی سبحانی ارائه گردید.
1 ربیع الاول - آغاز قیام توابین
نخستين قيامي كه بعد از قیام عاشورا به خونخواهي سالار شهيدان اباعبدالله الحسين (ع) صورت گرفت قيام شيعي توابين به رهبري سليمان بن صرد خزاعي بود.(1) سليمان از راويان احاديث معصومين و همچنين از محبين و ياران حضرت پيامبر (ص)، امام علي (ع)، امام حسن و امام حسين عليهماالسلام بود.
ایام آخر صفر با سخن تاریخ
نوشته شده توسط سخن تاریخ بازدید: 259 خوانندگان و تاریخ پژوهان محترم می توانند برای مطالعه مقالات تاریخی درباره زندگانی پیامبر اعظم(ص) و امام حسن(ع) از مطالب صفحه اول و بخش مقالات سایت استفاده نمایند. همچنین در بخش ویژه نامه ها، ویژه نامه امام رضا (ع) با بخش های زیر قابل دسترسی است: مقالات ویژه نامه کتاب های مرتبط پایان نامه های مرتبط سایت ها و نرم افزارها ضمنا به اطلاع علاقمندان می رساند ویژه نامه پیامبر اعظم (ص) بزودی در سایت سخن تاریخ قرار می گیرد.
حماسه مقاومت و فداکاري ؛ قيام 19 دي قم
در تاريخ معاصر ایران ، حماسه هاي عظيم و با شکوه مردم انقلابي و مؤمن ، به چشم مي خورد. از آن جمله قيام 15 خرداد 1342 و 19 دي ماه 1356 در شهر مقدس قم است. مقام معظم رهبري در اين باره فرموده اند: " در نهضت عظيم انقلاب اسلامي ما دو نقطه شروع وجود دارد که يکي 19دي ماه و ديگري شروع مبارزات در سال 1342 ، هر دو مربوط به قم است." (1)
جریانهای فکری-سیاسی عهد امام رضا(ع)؛راز پیشنهاد خلافت و امتناع امام
نویسنده در این مقاله می کوشد با معرفی سه جریان امامت شیعی، اندیشه اعتزالی عباسی و خلافت موروثی عباسی ، این فرضیه را اثبات کند که گرایش مأمون به امام رضا(ع) حاصل غلبه فکر سیاسی اعتزال، و گریز وی محصول سیطره فکر سیاسی عباسی بوده است
معرفی کتاب تاریخ جهان اسلام در قرن بیستم
نویسنده: راینهارد شولتسه؛ مترجم: ابراهیم توفیق ؛ ( تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری،1389) نویسنده در این اثر، به تحلیل و تبیین تاریخ جهان اسلام (کشورهای اسلامی شمال آفریقا، خاورمیانه، آسیای میانه و شرق دور) در قرن بیستم می پردازد و جهان اسلام را به مثابه یک فرهنگ جهانی تلقی می کند؛
بحرانی که امام سجاد(ع) آن را مدیریت کرد
محمد صحتی سردرودی - اوضاع نابسامان جامعه اسلامی بعد از عاشورا؛ فعالیت های سیاسی و تبلیغی امام سجاد(ع) بعد از واقعه عاشورا؛ احیاگر تمدن اسلامی؛ شیوه احیاء فرهنگ عاشورا؛ غفلت از نقش امام سجاد(ع) در عاشورا؛ جانباز عاشورا؛ زینب و رسالت عاشورایی؛ اربعین؛ امام حسین (ع) را در یک فرهنگ محصور نکنیم از موضوعات مطرح شده در این گفت و گو است. اربعین فرصتی است برای باز اندیشی حادثه کربلا و پیامدهای آن برای جامعه اسلامی، زخمی که پس از قرن ها همچنان بر پیکره جامعه اسلامی وجود دارد و هرگز التیام نخواهد یافت. آنچه می خوانید حاصل گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین محمد صحتی سردرودی از محققان و پژوهشگران حوزه علمیه است که در آن اوضاع مسلمانان بعد از حادثه عاشورا و نقش حضرت امام سجاد (ع) و زینب (س) در مدیریت بحران و نیز مباحث پیرامون اربعین بررسی شده است.
مفهوم ارزشی اربعین
مهدی پیشوایی - مفهوم ارزشی اربعین؛ مناسبت های تاریخی در این روز؛ علت اهمیت اربعین؛ علت ویژگی مومن شمرده شدن خواندن زیارت اربعین؛منظور از زیارت اربعین در حدیث مرسل امام حسن عسکری (ع)؛ آیا اهل بیت امام حسین (ع) در اربعین اول به زیارت قبر امام حسین (ع) آمدند یا در اربعین دوم؟ ؛ شخصیت عطیه عوفی؛ دلیل اهمیت زیارت جابر بن عبدالله؛ توضیح استاد درباره کتاب مقتل امام حسین (ع) از موضوعات مهم این گفت و گو است. یکی از مباحث مهمی که در تاریخ قیام سیدا لشهدا (ع) مورد بررسی و توجه قرار گرفته، حضور اهل بیت (ع) در کربلا در اولین اربعین شهادت امام حسین (ع) می باشد. در میان شیعه، مشهور است که اربعین روزی است که جابر بن عبدالله انصاری به زیارت مرقد امام حسین (ع) نایل شد. حجت الاسلام والمسلمین مهدی پیشوایی از مورخان معاصر پیشینه اربعین جایگاه آن در بین شیعیان را تشریح نمود.
من مهدی موعودم، با این دلایل!
سید محمد نوربخش بانی سلسله نوربخشیه ـ که تا به امروز در نواحی کشمیر باقی مانده ـ یکی از مدعیان مهدویت در نیمه نخست قرن نهم هجری است. سید محمد نوربخش از سالهای پیش از زمانی که بسال 826 ادعای مهدویت کرد روی مهدویت خویش تکیه داشت و وعده می کرد که به زودی ظهور رخ خواهد داد. وی اوائل به طور مبهم صحبت می کرد و فقط قرائن و شواهدی را که این روزها اسمش را قواعد ظهور گذاشته اند، در باره ظهور بحث می کرد. وی که در هوای قدرت بود و این را در رساله حاضر دقیقا شاهدیم، کوشید تا از تمامی آنچه که می تواند اذهان عامه را قانع کند که ظهور عن قریب رخ خواهد داد بحث کند. قرائن سماوی و ارضی، اعترافات شماری از بزرگان و پیران محبوب، لزوم داشتن یک حکومت نافذ و قوی، بحث از عدالت، و بسیاری از مسائل دیگر مسائلی بود که سید محمد نوربخش مطرح کرد و شما در این رساله شاهد آن هستید.
تسلیت به مناسبت اربعین حسینی
اربعین است اربعین کربلاست هر طرف غوغایی از غمها بپاست گویی از آن خیمه های نیم سوز خـود صـدای العطش آیـد هنـوز
20 صفر - اربعین سید الشهداء (ع)
در بيستم صفر سال 61 قمری مصادف با اولين اربعين ابا عبدالله الحسين (ع)، جابر بن عبدالله انصاري، صحابي بزرگوارپيامبر (ص) همراه عطيه از اهالي كوفه براي زيارت قبر امام حسين از مدينه وارد كربلا گرديد[1]. در بين محدثان و مؤرخان دربارة حضور جابر بن عبدالله در كربلا در روز اربعين اختلاف نظر وجودندارد اما در اين كه آيا اهل بيت (ع) هم در اين روز در كربلا حضور داشته اند يا نه؟ از ديرباز اختلاف وجود داشته است .
- مقالات دیگر...
- دریافت جزوه روش شناسی روش تحقیق در تاریخ
- نسبت تاریخ شناسی و علم کلام در حوزه امامشناسی: مورد امام رضا (ع)
- رابطه علم کلام با علم تاریخ
- از تاریخ تا اندیشه (بازنگری تاریخ فکر شیعه؛ پیش نیازها)
- شانزدهمین نشست سیره پژوهی/ فلسفه علم سیره پژوهی
- شهربانو
- اسلام و ترور
- افشای راز ۳۰۰۰ ساله مرگ فرعون مصر
- مداحی برای لنین
- همایش سیره و زمانه امام کاظم(ع)
- تصاویر قدیمی از حرم امام کاظم (ع)
- شانزدهمین شماره فصل نامه سخن تاریخ منتشر شد
- داستانی شدن تاریخ در سنت تاریخنگاری اسلامی
- زندگینامه علمی استاد مهدی مستقیمی
- آسیب شناسی تمدن اسلامی از دیدگاه سید حسین نصر
- تحريفات عجيب و شگفت آور درباره واقعه نينوا
- تاريخ سياسى صدر اسلام
- گفت و گو با نظام سلطه در سيره امام حسين(ع) (بخش اول)
- گفت و گو با نظام سلطه در سيره امام حسين(ع)(بخش دوم)
- پانزدهمین نشست سیره پژوهی/ روش تحقیق در سیره
- ...
گروه تاریخ اسلام
دروس و سرفصل ها
معرفی اساتید
پایان نامه ها و تحقیقات
مجله سخن تاریخ
مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقالات
دانش آموختگان
سفرهای علمی
آمار بازدیدکنندگان
بازدید این صفحه : 999861 |
بازدید امروز : 1916 |
کل بازدید : 5881971 |
بازدیدکنندگان آنلاين : 4 |
زمان بازدید : 1/2344 |
ورود کاربران
برای استفاده از امکانات سایت مانند ارسال و پیگیری مقالات ، دانلود کتب و نقشه ها و دریافت خبرنامه سایت باید در سایت عضو شده، با نام کاربری خود وارد شوید!